ارزيابي آسيب پذيري محله هاي شهري در برابر زلزله(نمونه موردي: شهر پيرانشهر)

Evaluating the vulnerability of urban regions against earthquake,Case study: the city of Piranshahr

زلزله يكي از سوانح طبيعي است كه بيشتر كشورها از جمله ايران با تهديدات آن مواجه اند، ضرورت كاهش آسيب پذيري شهرها در برابر اين سانحه طبيعي، يكي از اهداف مهم برنامه ريزي شهري مي باشد. بدين منظور گام اول براي تحقق اين هدف، شناخت و ارزيابي ميزان آسيب پذيري شهر در مقابل زلزله احتمالي است. در اين پژوهش كه با روش توصيفي-تحليلي انجام گرفته، با بهره گيري از مدل هاي ارزيابي چند معياره از جمله AHP ، TOPSISو VIKOR، سعي شده تا برآورد متناسبي از آسيب پذيري محلات شهر پيرانشهر با استفاده از داده هاي مكاني و توصيفي اجزا و عناصر از جمله (قدمت ابنيه، نوع مصالح، تعداد طبقات، كاربري اراضي، عرض معبر، درجه محصوريت، ريزدانگي) به عمل آيد. وزنهاي مولفه هاي مربوط به هر قلمرو با استفاده از مدل AHP استخراج و براي تعيين فواصل بين گزينه ها و گروه بندي معيارها از مدل TOPSIS استفاده شد، سپس به منظور استخراج شاخص نهايي آسيب پذيري در محلات پيرانشهر با استفاده از مدل vikor، با يكديگر تلفيق و شاخص نهايي آسيب پذيري در سطح محلات استخراج و با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) به تلفيق شاخص ها پرداخته شد و در نهايت محلات شهر به لحاظ آسيب پذيري رتبه بندي شدند. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه در مجموع و با طيف هاي متفاوت، 3/53 درصد از محلات شهر پيرانشهر آسيب پذير مي باشند كه درخصوص كاهش خطرات احتمالي بايستي برنامه ريزي متناسب در اين محلات صورت پذيرد.

Earthquake is a natural accident that most countries _such Iran_ face its threats. the necessity of decreasing the cities vulnerability against this natural accident is one of the important goals in urban planning. for this reason the first step to attain this goal, is knowing and Evaluating the amount of vulnerability of city against the probable earthquake. At this research that was done with descriptive analyzing method, by using multiple Evaluation models like AHP,TOPSIS and VIKOR, it was attempted to do a proper Evaluation of Piranshahr urban regions, by using location and descriptive data of parts and ingredient The burdens of each region is extracted by AHP model , and for appointing distances between choices and grouping scales the model of TOPSIS is used. and eventually to extract the last index of vulnerability at regions of Piranshahr by using VIKOR model, they are combined together and in the next step, the last index of vulnerability at regions of Piranshahr is extracted and by using geographical information system GIS the indexes are combined and at the end the regions of the city was ranked in view of vulnerability. the results show that totally and with different spectrum 3.53percent of the regions of Piranshahr is vulnerable that it is necessary to do a suitable schematization to reduce probable dangers.