پديد آورندگان :
عنابستاني، علي اكبر دانشگاه فردوسي مشهد , محمودي، حميده دانشگاه فردوسي مشهد , سربرقي طرقبه، تكتم دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
تحليل مسير , كيفيت زندگي , كيفيت مسكن , روستاييان , بخش شانديز , شهرستان بينالود
چكيده فارسي :
بهبود كيفيت زندگي در مكان و يا براي اشخاص و گروه‌هاي ويژه همواره كانون اصلي توجه برنامه‌ريزان بوده است. همچنين مسكن، براي هر يك از افراد جامعه پاسخگوي يكي از نيازهاي حياتي بوده و از اين رو در دهه‌هاي اخير، گرايش دولت‌ها به فراهم‌كردن مسكن روستايي براي نگه‌داشتن جمعيت در مناطق روستايي بسيار درخور توجه است. پژوهش حاضر با هدف شناسايي شاخص‌هاي تأثيرگذار متغير كيفيت زندگي بر كيفيت مسكن و با به‌كارگيري روش پژوهش توصيفي - تحليلي و تحليل فضايي انجام شد. با توجه به مطالعات ميداني انجام‌شده، به‌‌طور تصادفي 8 روستا از 11 روستاي داراي بيش از 100 خانوار بخش «شانديز» انتخاب شدند. حجم نمونه با توجه به فرمول كوكران و خطاي 0/065 درصد براي خانوارهاي روستاهاي نمونه برابر 217 نفر بود. در پژوهش حاضر، متغير كيفيت زندگي با 10 شاخص و 3 بعد اقتصادي، اجتماعي و زيست‌محيطي و متغير كيفيت مسكن با 10 شاخص و 4 بعد كالبدي، زيست‌محيطي، معيشت و اقتصاد و آسايش و رفاه انتخاب شدند. واحد تحليل در پژوهش حاضر، خانوار است. اطلاعات برگرفته از پرسش‌نامه‌هاي مدنظر با روش‌هاي تجزيه و تحليل آماري در محيط نرم‌افزار SPSS و انجام تحليل مسير با نرم‌افزار EQSبررسي شدند. طبق نتايج پژوهش كه با آزمون همبستگي اسپيرمن و رگرسيون حاصل شدند، از بين ابعاد كيفيت زندگي، تنها بعد اجتماعي با متغير كيفيت مسكن و نيز بعد معيشت و اقتصاد در متغير كيفيت مسكن با متغير كيفيت زندگي رابطه معنادار ندارند و ساير ابعاد با متغيرهاي پژوهش رابطه معنادار دارند. همچنين از بين 10 شاخص متغير كيفيت زندگي، 5 شاخص عدالت اقتصادي، رضايت از دسترسي، بهزيستي فردي، كيفيت محيط و مسكن وارد الگو شدند و 46 درصد تغييرات مربوط به متغير وابسته را تبيين كردند.
چكيده لاتين :
Improving the quality of life for individuals and specific groups, in any given location, has always been the main focus of attention for planners. Besides, for everyone in our society, housing takes the main priority to meet one of their vital needs, therefore, in recent decades, in an effort to keep the population at their rural areas, governments have significantly tried to provide better housing for villagers. Using a descriptive-analytical method and carrying out spatial analysis, this study aimed to identify those factors of life quality variable, which affect the quality of housing. According to field studies conducted in 11 villages of at least 100 households in Shandiz District, 8 villages were randomly selected. Bases on Cochran formula and the error rate of %0.065 for households in the sample villages, the sample size was comprised of 217 villagers. In this study, "life quality variable", with 10 indexes and 3 economic, social and environmental dimensions; and the "housing quality variable" with 10 indexes and 4 dimensions -i.e. physical, environmental, livelihoods and economic - were selected. In this study, the unit of analysis was "household". Data collected from the questionnaires, were analyzed using the statistical analysis methods in SPSS, and path analysis in EQS software. Results obtained by Spearman correlation test and multiple regression show that among dimensions of the quality of life, just the "social dimension" was not correlated with the variable of "housing quality", and the economic -livelihoods dimensions (of the housing quality variable) were not correlated with the life quality variable, and other dimensions were significantly correlated with the study variables. Out of 10 indexes of "life quality", 5 indexes of economic justice, access satisfaction, personal well-being, quality of both environment and housing, entered our model, which explained 46% of changes related to dependent variable. Also, among the indexes of life quality, economic justice with 0.55 correlation and the impact factor of 0.57 had left the greatest impact on changes in rural housing quality.
