پديد آورندگان :
عنابستاني، علي اكبر دانشگاه فردوسي مشهد , جوانشيري، مهدي دانشگاه فردوسي مشهد , كاوياني، سميرا دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
گردشگري خانه هاي دوم , معماري روستايي , توسعة كالبدي , سكونتگاه هاي روستايي , شهرستان كلاردشت
چكيده فارسي :
گردشگري روستايي و پيرو آن گردشگري خانه‌هاي دوم نتيجة تحولات گستردة اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جامعه پس از جنگ جهاني دوم است. در كشور ما، به‌ويژه در نواحي كوهستاني مجاور شهرهاي بزرگ و همچنين در سواحل درياي خزر از چند دهة گذشته، خانه‌هاي دوم با هدف گذراندن اوقات فراغت گسترش يافته است. اين مقاله با هدف تأثير گردشگري خانه‌هاي دوم بر توسعة كالبدي سكونتگاه‌هاي روستايي در شهرستان كلاردشت انجام شده است. پژوهش حاضر، از حيث هدف، كاربردي و به لحاظ روش و ماهيت، توصيفي - تحليلي است. در اين پژوهش براي گرد‌آوري داده‌ها از روش‌هاي اسنادي و ميداني استفاده شده است. جامعة آماري پژوهش، 9 سكونتگاه روستايي شهرستان كلاردشت است كه در آن‌ها ساخت خانه‌هاي دوم چشمگير بوده است. در سطح روستاها، حجم نمونة خانوارهاي بررسي‌شده براساس فرمول كوكران، 200 خانوار بوده است كه به صورت تصادفي ساده از بين روستاييان و مالكان خانه‌هاي دوم انتخاب شده‌اند. با بررسي ابعاد و شاخص‌هاي متغيرهاي پژوهش، مشخص شد بيشترين مقدار متغير رواج گردشگري در روستاي پي‌قلعه (2/50) و دربارة متغير توسعة كالبدي سكونتگاه‌هاي روستايي، بيشترين مقدار در روستاي طايب‌كلا (3/09) است. همچنين شدت تأثير متغير توسعة گردشگري خانه‌هاي دوم بر توسعة كالبدي سكونتگاه‌هاي روستايي، حدود 40 درصد برآورد شده، اين نسبت در جامعة روستاييان حدود 44/4 و در بين مالكان خانه‌هاي دوم حدود 24/5 درصد است كه تأثير متوسط گردشگري خانه‌هاي دوم را در سطح منطقه نشان مي‌دهد. با توجه به آزمون رگرسيون گام به گام در مرحلة دوم شاخص ايجاد مشاغل جديد مرتبط با گردشگري با ضريب 12 درصد بيشترين تأثير را دارد و پس از آن ساخت‌وسازهاي جديد با ضريب 8/6 درصد در رديف دوم قرار گرفته است.
چكيده لاتين :
Rural tourism, and consequently second home tourism, can be regarded as the outcome of great economic, social, and cultural development in the society after World War II, such that in our country, especially in mountainous areas beside large cities, also in the shores of Caspian Sea, the number of vacational second homes -primarily used for spending one's leisure time- has significantly increased over last few decades. This study aims at investigating the impact of second home tourism on physical development of rural settlements in Kelardasht County. This is an applied research carried out with a descriptive-analytical method. We benefited library research and field works for data collection. The population included 9 rural settlements situated in Kelardasht County, with a significantly impressive construction of second homes. using Cochran formula, 200 sample households were randomly selected from rural residents and the owners of the rural second homes. Reviewing the dimensions and indices of research variables showed that the highest value in 'promoting rural tourism' (2.50) was related to the village of Paye- qal'e), and the highest value in the variable of 'physical development of rural settlements' was related to the village of Taeb Kala had (3.09). Besides, the impact intensity of the variable of rural tourism development on physical development of second homes, has been achieved about 40 percent, while it is 44.4 percent in rural communities, and about 24.5 percent among of second homes' owners; representing the average impact of second homes tourism on the studied area. According to the step-by-step regression test, in the second step, the index of creating new jobs (with the co-efficient 12 percent), had the highest impact; and the index of new construction (with the co-efficient 8.6 percent) was in the second place, associated with tourism.
