بررسي و مقايسه ابعاد توانمندسازي در بين محلات شهري (مطالعه موردي: محله پشت مشهد بالا و محله طاهر و منصور شهر كاشان)

Investigation and Comparing Dimensions of Empowerment among Urban Neighborhoods (Case Study: Mashhad Backyard Neighborhood & Taher and Mansour Neighborhood of Kashan)

مفهوم توانمندسازي در ابعاد متفاوت به معناي تقسيم مسئوليت و قدرت به رده هاي مختلف اجتماعي و مبارزه با بي قدرتي و افزايش مشاركت است. با توجه به اهميت مبحث توانمندي در توسعه شهري در پژوهش حاضر توانمندي در ابعاد اجتماعي و كالبدي در رويكردي مقايسه اي بين دو محله پشت مشهد بالا و محله طاهر و منصور شهر كاشان مورد بررسي و سنجش قرار گرفته است و در ادامه راهبردهايي براي بهبود آن ارائه شده است. اطلاعات مورد نياز با ابزار پرسشنامه گردآوري و حجم نمونه بر اساس فرمول كوكران به تعداد 380 نفر محاسبه شده است. يافته ها با بهره گيري از نرم افزارهاي SPSS و AMOS مورد تحليل قرار گرفت. براي انجام تحليل هاي آماري و پاسخگويي به فرضيات پژوهش از فراواني، آزمون تي تك نمونه اي، آزمون تي زوجي، ضريب همبستگي پيرسون و براي مدل سازي از تحليل عاملي اكتشافي و مدل سازي معادلات ساختاري استفاده گرديد. نتايج نشان دهنده آن است دو محله پشت مشهد بالا و طاهر و منصور شهر كاشان در ابعاد اجتماعي و كالبدي توانمندسازي با يكديگر تفاوت معناداري دارند. نتايج حاصل از مدل سازي معادلات ساختاري بيان مي كند در بُعد اجتماعي عامل اعتماد و مشاركت ساكنان، با 0.77 بيشترين بار عاملي را دارا است و بيشتر از ساير عوامل بر توانمندسازي اجتماعي ساكنان محلات مورد بررسي اثر گذار بوده است. در بُعد كالبدي نيز عامل رضايت كالبدي بيشترين بار عاملي را با 0.72 به خود اختصاص داده است و بيش از ساير متغيرهاي مورد بررسي با توانمندي كالبدي همبستگي داشته است؛ همچنين، نتايج حاصل از كاربرد ضريب همبستگي پيرسون، نشان از ارتباط مثبت و معنادار توانمندسازي كالبدي و توانمندسازي اجتماعي در سطح اطمينان 99 درصد دارد. بررسي مقايسه اي بين ابعاد توانمندي كالبدي و اجتماعي با استفاده از آزمون تي بيان كننده آن است ميزان توانمندي كالبدي در بين ساكنان محله طاهر و منصور بالاتر از ميزان آن در محله پشت مشهد بالا بوده است؛ همچنين، ساكنان محله طاهر و منصور نسبت به محله پشت مشهد بالا از توانمندي اجتماعي بيشتري برخوردار هستند.

The concept of empowerment in different dimensions means the division of responsibility and power into different social levels and confronting being powerless and increasing participation. Considering the importance of the topic of empowerment in urban development، in this study، empowerment has been proposed in social and physical dimensions in a comparison approach between two neighborhoods of Mashhad backyard and Taher and Mansour district of Kashan، and the strategies for improving it were presented. The required information was collected using a questionnaire and the sample size was calculated based on the Cochran formula of 380 people. Findings were analyzed using Spss and Amos software. To do the Statistical analyses and responding to research hypotheses، frequency، single t-test sample، Paired t-test، Pearson correlation coefficient and for modeling، exploratory factor analysis and modeling structural equations were used. The results show that there are significant differences between two neighborhoods Mashhad backyard and Taher and Mansour district in Kashan city in the social and physical dimensions of empowerment. The results of modeling the formation of structural equations show that، in social dimension، the factor of trust and participation of the residents has the most factor load with 0.77 and is more effective than the other factors on the social empowerment of the studied residents of the neighborhoods. In the physical dimension، the factor of motor satisfaction has the highest factor load of 0.72 and is more correlated with physical capability than other variables. Also، the results of applying Pearson correlation coefficient indicated a positive and significant correlation between physical empowerment and social empowerment in 99 % of confidence level. Comparison review between the dimensions of physical and social empowerment by using T-test، shows that the level of physical capability among residents of Taher and Mansour area was higher than those in Mashhad's backyard. Also، residents of Taher and Mansour neighborhood have a greater social capability than the Mashhad backyard.