تاملي بر مفهوم «تعهد و التزام» در فقه اماميه و حقوق ايران

Contemplation on the Concept of Commitment and Obligation In the Shiah’s Jurisprudence and Iran Civil Law

در فقه اماميه و قانون مدني دو اصطلاح مترادف «تعهد و التزام»، در كاربرد اسمي به معناي تكليف به انجام يا ترك عمل و در كاربرد مصدري به معناي «عهد بستن و به عهده گرفتن» مي باشد. در صورتي كه موضوع آن يك «مضمونِ انشايي و اعتباري » نظير تمليك يا زوجيت باشد، تشكيل دهنده مفهوم عقد است. در اين معنا، تعهد سبب عقد است و نه اثر آن و هيچ ارتباطي با تعريف مرسوم از تعهد در حقوق غرب به معناي «رابطه حقوقي بين دو شخص» ندارد. در عين حال گروهي از حقوقدانان، بدون توجه به اين معنا، تعريف مرسوم از تعهد را به عنوان مفهوم اصلي و اوليه آن در نظر گرفته و تعريف برخي ديگر از مفاهيم حقوقي از جمله تعريف عقد در ماده 183 قانون مدني را با تعاريف حقوق خارجي يكسان دانسته و اشكالات گسترده اي بر آن وارد دانسته اند كه مورد انتقاد نگارنده است.

The two synonymous terms of "commitment and obligation"، in Shiah’s jurisprudence and civil law have been used as infinitive and gerund forms. As with the gerund form، it means one's legal duty to perform or refrain from performing an act، while in infinitive form، it means، to be committed or to take a responsibility. In this sense if the subject is an assertive and subjective concept" it forms the concept of the contract. In this sense، the commitment is the reason of contract، and not its effect، and has nothing to do with the conventional definition of obligation in western law، which means "legal relationship between two parties". However، a group of lawyers، regardless the meaning of this term in Islamic jurisprudence، have considered the typical definition of obligation in western law as its primary concept. They have also regarded the definition of some legal concept، such as contract، similar to their foreign law، which has led to a corrupted sequence.