گذر كنسروها از سرزمين بوف هاي كور (واكاوي پيوندهاي بينامتني رمان كنسرو غول با بوف كور)

Passing of the Cans through the Blind Owls' Land

مهدي رجبي از نويسندگان جواني (متولد 1359) است كه در حوزه ي ادبيات كودك و نوجوان نيز فعاليت مي كند. در اين زمينه، تاكنون 8 اثر از رجبي منتشر شده كه تعدادي از آن ها در كانون توجه منتقدان قرار گرفته اند. يكي از اين آثار رمان كنسرو غول است. از ويژگي هاي پيدا و پنهان اين اثر كه بر آشنايان ادبيات معاصر ايران آشكارشدني است، همانندي آن با يكي از برجسته ترين داستان هاي معاصر ايران و جهان است؛ خواننده ي كنسرو غول، در نخستين خوانش خود از اين اثر، سايه روشن بوف كور را بر آن مي بيند. با باز خواني اين آثار و درنگ بر جزئيات آن ها سايه ها كنار مي روند و چگونگي گره خوردگي اين اثر ها با يكديگر روشن مي شود. پژوهش پيش رو، حاصل پشت سر گذاشتن اين منزل هاست. زمينه ساز اين حركت، آشنايي با رويكرد بينامتنيت و آراء نظريه پردازان به نام آن بوده است؛ رويكردي كه جوهره ي آن در كهن ترين كتاب هاي بلاغت فارسي و عربي نمودي آشكار دارد. آنچه بيش از هر چيز رمان رجبي را به بوف كور هدايت پيوند مي دهد، شخصيت ها و نوع پردازش آن هاست. شيوه ي روايت، بن مايه و برخي توصيفات نيز پيوند ميان اين آثار را ژرف تر ساخته است؛ پيوندي كه ژنت آن را «بينامتنيت ضمني» مي نامد.

Mahdi Rajabi is a relatively young author (born in 1980) who works in the field of children and adolescent literature. He has published 8 books، some of which have been critically acclaimed. One of these works is Canned Giant novel. The resemblance to the Blind Owl، one of the most distinguished contemporary tales in Iran and the world، is one of the features of this novel. In the first place، the reader of the novel notices the similarities between Canned Giant and the Blind Owl and as s/he keeps reading، s/he notices the influence of the Blind Owl. The following research studies the different aspects of such influence. Intertextuality and the views of its well-known theorists are applied to the work for analysis. The most obvious similarities between Rajabi's novel and the Blind Owl are the characters and how they are presented in the plot process. The narrative، motifs، and some descriptions also deepen the link between these works، a link that the Genette calls implicit intertextuality.