لذت و اقتباس

Pleasure and Adaptation

بررسي پژوهش هاي انجام شده در زمينه ي اقتباس، نشان گر آن است كه هرچند پژوهشگران به ساده نويسي و به كارگيري عنصرهاي داستاني در بازنويسي ها توجه كرده اند و بازنويسان نيز كم و بيش از اين ملاك ها در كار خود بهره جسته اند، اما در مجموع، اقتباس متن هاي كهن براي كودكان جز در موردهايي پيشرفت چشمگيري نداشته است. درواقع خالي بودن اين اثرها از ويژگي هاي لذت آفرين ادبيات كودك به كم رونقي بازار محبوبيت آن ها انجاميده است. به نظر مي رسد آن چه تاكنون اهميت داشته آشناساختن كودكان با متن هاي كهن بوده و نه آفرينش متني جذاب براي ايشان؛ اين در حالي است كه نودلمن با كنكاش در ويژگي هايي كه داستانهاي كودكان را لذت بخش كرده و مخاطبان را به درون متن مي كشد، راه تازه اي پيش روي نويسندگان نهاده است. نودلمن با برشمردن شاخص هاي لذت به اين نتيجه مي رسد كه اگر متن ادبي كودك خالي از اين شاخص ها باشد، لذتي براي مخاطب كودك ندارد. اين پژوهش با بهره گيري از چنين روي كردي به بررسي پنج اثر اقتباسي با تنوع در ساختار پرداخته و آشكارساخته كه اقتباس چگونه و با چه شگردهايي مي تواند در گستره ي ادبيات كودك قرار گيرد و براي مخاطبان خود لذت بخش باشد. عدم قطعيت حاصل از دوسويگي متن كهن و متن نو و نيز آگاهي دوگانه اي كه اين متن ها به مخاطب خود مي دهند مهم ترين دليل هاي لذت بخشي در اين متن ها هستند كه با شگردهايي هم چون تضاد و تقابل، سپيدنويسي و تلميح نمايان مي شوند.

A survey of studies about adaptation indicates that although researchers have concentrated on simple writing and applying elements of fiction in rewriting، yet adaptation of ancient texts for children has not developed much. Since such works lack element of pleasure in children's literature، they have not been popular. It seems what has yet been important is familiarizing children with ancient texts، not creating an appealing text for them. Nodelman has established a new approach for writers by investigating the properties that bring pleasure in children stories and attracting the readers toward the text. By enumerating pleasure indicators، Nodelman has concluded that if a children's literary text is without these indicators there would be no pleasure for the child addressee. Using Nodelman's approach this study analyzes five adaptations. It is argued how and with what techniques، adaptation can be placed into the child literary scope and make it pleasurable for its readers. The uncertainty resulting from duality of ancient text and new text and also the divided consciousness these texts give their readers are the most important reasons of pleasurablity of these texts indicated by techniques like antithesis، contrast، gap and allusion.