كليدواژه :
دولت - ايل , ايران , قاجار , صفويه , كوچ نشيني
چكيده فارسي :
ماهيت دولت در ايران، يكي از مشاجره برانگيزترين مسائل در بين پژوهشگران علوم سياسي بوده است. برخلاف دولت هاي جديدي كه در عصر پسا استعمار به وجود آمده اند، دولت در ايران داراي قدمت زيادي است؛ به گونه اي كه از آن به عنوان نخستين دولت تاريخ ياد مي شود. پس از پايان جنگ جهاني دوم و طرح مكاتب متعارض توسعه مانند مكتب نوسازي و ماركسيستي، ماهيت دولت در ايران مورد تامل نظري قرار گرفت؛ بخش عمده اين نظريات ناظر بر ماهيت ماركسيستي بويژه تفسير استالينيستي از صورت بندي هاي پنجگانه اقتصادي – اجتماعي تاريخ بشر از دولت در ايران بود. بخش ديگري از نظريات دولت، در نقد و نقض نظريات مذكور بود. ماهيت دولت در ايران مساله اصلي اين مقاله است و در پاسخ به سؤال چيستي ماهيت دولت در ايران پيشاپهلوي، اين فرضيه صورت بندي شده است: با توجه به ريشه هاي اقليمي و زيست بوم ايران و غلبه ايلات، مي توان صورت بندي « دولت - ايل» را براي ايران پيشاپهلوي بويژه از سلجوقيان تا پايان قاجار پيشنهاد كرد. دولت – ايل كه ناشي از ويژگي هاي هويتي، سازماني و نظامي ساختار ايلي بود، هم بر شكل گيري دولت توسط ايلات برتر اطلاق دارد و هم ايلاتي را شامل مي شود كه بدون آنكه حكومت تشكيل داده باشند، به مثابه شبه دولت هايي در قلمرو خود حكومت مي كردند. اين فرضيه با رهيافت جامعه شناسي تاريخي و تحليل ماهيت دولت هاي حاكم از صفويه تا پايان قاجار با روش توصيفي تحليلي پردازش شده است.
چكيده لاتين :
The nature of the state in Iran is one of the most controversial issues among political science researchers. Unlike new states which were established in the post-colonial era, the state in Iran has a long history, so that it is considered as the first state of history. After the end of the Second World a large part of Iranian state studies focused on the Marxist nature, especially the Stalinist, of the five socio-economic formation. Another part of the state's studies was to criticize and reject the above-mentioned views. The nature of the state in Iran is the main issue of this article. In response to the question of what is the nature of the state in Iran, the following hypothesis has been formulated:with regard to the climatic roots and ecosystem of Iran and the dominance of the Eilat (nomads ), it is possible to formulate a " dawlat -eil"(nomads- state ) for a predecessor Iran, especially from the Seljuk to the end of the Qajar Dynasty . The nomads-state, due to the identity-related, organizational, and military features of the nomads structure, also refers to the formation of the state by the supreme nomads, and includes the nomads that, without being governed, are as quasi Governments ruled over their territory. This hypothesis has been processed by the methodology of historical sociology and the analysis of the nature of the ruling states from Safavid to the end of Qajar by descriptive-analytic method.
