كاربست روش تاريخ شفاهي در تحليل و بررسي شيوع بيماري ام‌اس در منطقه پيربكران (1345تا1395ش/1966تا2016م)

Applying Oral History Method in the Analysis of the Outbreak MS Disease in Pir Bakran Region (1345 to 1395/1966 to 2016)

مهم‌ترين فلسفه تاريخ‌نگاري محلي، پرداختن به موضوعات محلي در برش مكاني مشخص و زماني محدود است. مكان، پايه اصلي تاريخ‌نگاري محلي است و بررسي بستر جغرافيايي (مكان) هر رويداد اهميت چشمگيري در پژوهش‌هاي تاريخ محلي دارد. مطالعه و مشاهده دقيق محل وقوع هر رويداد به مورخان محلي براي شناخت بهتر ابعاد حيات اجتماعي زندگي گذشته و حال انسان در آن محل كمك مي‌كند؛ بر اساس اين ، پژوهش حاضر بر منطقه پيربكران متمركز است. منطقه پيربكران با 86 كيلومترمربع وسعت و 54 هزار و 642 نفر جمعيت در 15 كيلومتري جنوب‌غربي شهر اصفهان واقع ‌است. با توجه به جمعيت، اين منطقه بيشترين درصد بيماران ام‌اس ايران را دارد و 125 نفر در اين منطقه به ام‌اس مبتلا هستند. اين آمار بيش از سه برابر ميانگين جهاني، هفت برابر ميانگين ايران و شش برابر ميانگين استان اصفهان است. آمار مبتلايان به ام‌اس در پيربكران به آمار مبتلايان در جزيره اوركني در شمال اسكاتلند نزديك است كه بيشترين درصد ام‌اس جهان را دارد. در نيم‌قرن گذشته، بيماري ام‌اس كه نوعي اختلال در اعصاب مركزي، مغز و نخاع، است به مهم‌ترين بحران زيست‌سلامتي اهالي منطقه پيربكران تبديل شده‌ است. پژوهش حاضر، به بررسي تاريخي چرايي و چگونگي تبديل‌شدن منطقه پيربكران به يكي از كانون‌هاي شيوع ام‌اس در ايران مي‌پردازد. در اين راستا، اين فرضيه به آزمون گذاشته شده است كه فعاليت‌هاي انساني براي تغيير محيط‌زيست در نيم‌قرن گذشته و استعداد محلي افراد، شيوع ام‌اس را باعث شده‌اند. نتايج پژوهش نشان مي‌دهند كه ام‌اس بين اهالي بومي منطقه پيربكران و به‌ويژه در برخي خانواده‌ها شيوع بيشتري دارد؛ همچنين رابطه معني‌داري بين آمار بيماران ام‌اس و فاصله محل سكونت افراد با مراكز آلوده‌كننده صنعتي و معدني وجود دارد. اين پژوهش به روش ميداني و با كاربست روش و ابزار تاريخ شفاهي، به‌صورت مصاحبه فعال با 25 نفر از مبتلايان به ام‌اس انجام شد. با توجه به ماهيت ميان‌رشته‌اي موضوع، از نتايج پژوهش‌هاي رشته‌هاي همبسته نيز استفاده شد.

The most important rationale behind local historiography is to investigate local topics in specified place cut-off and time limited. Place (location) is the main base of local historiography and investigating geographic location of every event has a significant importance in the study of local history. Exact study and view place of occurrence of each event helps local historians for better understanding of social life dimensions of human's past and present life in that location; based on this, the present study focused on Pir Bakran region. Pir Bakran, with 86 km breadth and the population OF 54 thousand and 642 persons, is located in 15 km of southwest of Isfahan city. With regard to population, this region has the most percentage of Iran's MS patients and 125 persons are affected to MS in this region. This statistic is more than three times the global average, seven times Iran average and six-time Isfahan province average. MS patients’ statistics in Pir Bakran are closed to the patients’ statistics of Orkney Island in north Scotland that has the most percentage of MS in the world. In the last half century, MS disease that is a kind of disorder in central nerve, brain, and spinal cord, has become the most important health crisis of the inhabitants of Pir Bakran region. The present study is based on historical study of how and why the Pir Bakran region becomes one of the hotspots of MS in Iran. In this regard, this hypothesis is put to the test: which human activities for changing environment in the last half of the century and person's local talent cause MS outbreak. Research results show that MS among native inhabitants of Pir Bakran region and especially in some families have more outbreak, also there is a significant relationship among MS patient's statistic and the distance of people location with industrial and mineral pollutants centers. This research implemented through field method and applying oral history method and tool as an active interview with 25 persons of MS patients. With regard to the interdisciplinary nature of the subject, the results of correlated field studies are used.