بررسي عملكرد بلديه در دورﮤ پهلوي اول، نمونه ‌پژوهي شيراز

Baladieh’s (Municipality) Performance during the First Pahlavi period: A Case Study of Shiraz

بلديه آﻳﻴﻨﮥ تمام‌نماي آمال و خواست‌هاي محلي به شمار مي‌رفت. ساﺑﻘﮥ شكل‌گيري بلديه در ايران به دوران پيش از مشروطيت و عصر ناصري بازمي‌گشت. بااين‌حال، شكل‌گيري بلدﻳﮥ شيراز به‌صورت رسمي به سال 1286ش/1907م بازمي‌گردد. در دوران قاجار بلديه شيراز اسمي بي‌مسما بود كه فراتر از تنوير و تنظيف، آن هم به‌صورت ناقص، كاري انجام نداد. شيراز شهري سنتي بود كه كوچه‌هايي تنگ و باريك داشت و در شب نيز اثري از روشنايي در آنها نبود. در دوران پهلوي اول، بلديه‌ها دچار تحولاتي شدند و گام‌هايي روبه‌جلو برداشتند. اين مقاله با رويكرد تحليلي و با تكيه‌بر منابع دسته اول همچون مطبوعات و اسناد انتشارنيافته سازمان اسناد ملي واحد فارس، تأثير تحولات صورت‌گرفته در بلديه شيراز را بررسي كرده است. پرسش اصلي پژوهش اين است كه مهم‌ترين مشكلات و موانع خدمات شهري در شيراز چه بود؟ در اين پژوهش، سه دسته مشكلات شناسايي شده است. فرضيه اصلي در خط سير پژوهش به اين صورت در گزارﮤ ذيل خلاصه مي‌شود: مؤلفه‌هاي امتناع گسترش خدمات شهري بلديه شيراز به عناصر محلي و مالي مربوط بود. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه باوجود بهبود تدريجي در عملكرد بلديه، كمبود منابع مالي مهم‌ترين مشكل بلديه شيراز در دوران پهلوي اول بود.

Baladieh is a reflection of local people’s hopes and demands. The formation of Baladieh in Iran dates back to the pre-Constitution era and the reign of Naser al-Din Shah. Nevertheless, formal establishment of the Baladieh of Shiraz is recorded in 1286 AH/ 1907 AD. The Baladieh of Shiraz was no more than an empty title during the Qajar era which had not achieved anything beyond partial cleaning and lighting of the city. Shiraz was a traditional city with narrow alleyways which were pitch-dark at night. During the Pahlavi I period, Baladieh underwent certain improvements and a few steps were taken forward. This paper, based on an analytical approach and relying on first-class sources such as the press and unpublished documents of the National Organization of the Fars Foundation, studies the effects of changes in the Baladieh of Shiraz. The central question of the study is: what were the most important obstacles and problems of urban services in Shiraz? Three categorizes of problems were identified in this study. The main hypothesis throughout the research can be summarized as: financial and local factors were hindering the development of urban services in Shiraz. The findings of this research indicate that, despite the gradual improvement in Baladiah's performance, the lack of financial resources was the most important problem of Baladieh of Shiraz during the first Pahlavi era.