تأثير انقلاب اسلامي بر علوم سياسي در ايران

Influence of Islamic Revolution on Political Science in Iran

انقلاب اسلامي به‌عنوان بزرگ‌ترين اتفاق در تاريخ معاصر ايران، پيامدهاي فراواني را براي خرده نظام‌هاي درون جامعه ايراني به همراه داشته و علوم سياسي نيز به‌عنوان جزئي از نظام آموزشي، متأثر از انقلاب اسلامي‌شده است. شناخت تغييرات علوم سياسي ناشي از انقلاب اسلامي، ضرورت مطالعات نظري در اين حوزه را بيش‌ازپيش روشن مي‌سازد. مقاله پيش رو در پي پاسخ به اين پرسش است كه «تأثيرات انقلاب اسلامي به‌عنوان مؤلفه اجتماعي بر علوم سياسي در ايران به‌مثابه معرفت چيست؟» فرضيه نويسندگان اين است كه «از ميان تأثيرات انقلاب اسلامي بر شكل و صورت و همچنين بر محتواي علوم سياسي در ايران، مهم‌ترين آن‌ها را بايد در چرخش علوم سياسي از آموزه‌هاي غربي سكولارمحور به علوم سياسي معنامحور دانست». نوشتار پيش رو در پي بررسي اين تأثيرات بر اساس روش جامعه‌شناسي معرفت است. اين تأثيرات در دو بُعد سطحي (شكلي) و محتوايي و همچنين از نظر كمي و كيفي در مورد استادان، دانشجويان، دانشكده‌ها و محتواي علوم سياسي در ايران واكاوي شده و در مؤلفه‌هاي برآمده از جامعه‌شناسي معرفت دسته‌بندي مي‌شوند. درنهايت ارزيابي تأثيرات انقلاب اسلامي (به‌عنوان مؤلفه‌هاي جامعه) بر رشته علوم سياسي (به‌مثابه معرفت)، بخصوص در چرخش محتوايي اين حوزه معرفتي را مي‌توان مهم‌ترين يافته اين مقاله دانست.

As the most remarkable incident in the contemporary history of Iran، the Islamic Revolution has had numerous consequences for subsystems within the Iranian society. Political science as a component of the educational system has been influenced by this revolution. Understanding the changes in the political science resulting from the Islamic revolution highlights the need for theoretical studies in this field more than ever. The present study aims to answer this question: What are the effects of Islamic Revolution as social components on political science as knowledge in Iran? The study hypothesis proposes that the most important effect of the Islamic revolution on form and content of political science is the turning of political science from a secular Western doctrine toward meaning-based political sciences. Therefore، the current study examines these effects based on sociology of knowledge. These effects were explored at surface (form) and content levels، and also in quantitative and qualitative terms، with respect to professors، students، faculties، and content of political science in Iran، and they were categorized in components derived from sociology of knowledge. Finally، the key finding of this study is evaluation of effects of Islamic Revolution (as social components) on the field of political science (as knowledge)، especially regarding the content-oriented turn in this knowledge-based field.