بررسي نسبت پيشرفت علمي در جمهوري اسلامي با علم و تكنولوژي غربي در انديشه سياسي آيت‌الله خامنه‌اي

An analysis on the relation of scientific progress in islamic Republic to western technology in Ayatollah Khameneis thoughts

رهبر انقلاب به صورت مستمر در زمينه اهميت و ضرورت توليد دانش و فناوري توصيه‌هاي مكرري به مسئولين، اساتيد و دانشجويان دارند. ايشان راهكار برون‌رفت از مشكلات موجود را گسترش توليد دانش و تجاري‌سازي علم مطرح كرده و با رويكردي فعال براهميت تدوين نقشه جامع علمي كشور و حركت مبتني بر آن تأكيد كرده‌اند. جنبش نرم‌افزاري، اسلامي‌سازي علوم انساني و تكميل زنجيره‌علم و فناوري از جمله كليد واژگاني است كه مرتب در بيانات ايشان تكرار شده است. نكته مهم پاسخ به اين سوال اساسي است كه اصولاً منظور ايشان از توليد علم و گسترش فناوري چيست و با توجه به اين امر كه دانش‌هاي موجود عموماً ريشه در تمدن غرب دارند، نگاه ايشان چه نسبتي با دانش و تكنولوژي برخاسته از تمدن غير ديني غربي دارد؟ با تحليل بيانات ايشان از طريق روش‌شناسي تحليل محتواي اسكينر نتايج زير حاصل گرديد: به دليل تجربه‌تاريخي، نگاه ايدئولوژيك و شخصيت علمي كه ايشان دارند پيشرفت دانش اهميتي كانوني در ديدگاه‌هاي ايشان دارد. پيشرفت دانش دركشور بايد با تحول در علوم انساني موجود آغاز شود زيرا تفاوت ماهيتي در نظام معرفت‌شناسي و جهان‌بيني غرب و اسلام دارند اما دانش فني و طبيعي توليد شده در غرب، به دليل عقل مشترك انساني در رسيدن به نظام علي و معلولي طبيعت با اندك اصلاحاتي مي‌تواند مورد استفاده قرار‌گيرد اما، بايد توليد علم از راه‌هاي جديد پيگيري شود ولازم است به الگوي پيشرفت مبتني بر جهان بيني توحيدي رسيد.

Ayatollah Khamenei, Islamic Revolution leader, permanently emphasizes on production of new sciences and technologies in recent years. He believes that the only way of confronting economical problems in Iran is production of new sciences and technologies and commercializing of innovations, based on a comprehensive scientific map, Software movement and islamicizing of liberal arts. But here, there is a question; what is the meaning of scientific progress in Ayatollah Khamenei’s thoughts and what is his idea about sciences innovated in western civilization? Based on Skinner’s context analysis method, cleared that three elements in shaping his ideas is fundamental; his scientific personality, shia thoughts and technical necessities. It was cleared that in his thoughts Iran should start from islamicizing liberal art and continueing technical and natural sciences based on Islamic thoughts and shaping a comprehensive scientific map. Consumption of western technical and natural sciences, provided in Islamic view is authorized because it is a production of common human wisdom and it’s search in nature.