دانش سياسي و فرهنگ اسلامي

«سياست» از هر چشم اندازى كه تعريف شود؛ خواه بعنوان شاخه اى از «دانش»، يا بمثابه منظومه اى از «عمل»، وجود تمدّنى و نسبى آن را نمى توان ناديده گرفت. «علم سياست» بخشى از حكمت عملى و از اجزاى رئيسه عقل عملى است، و از آن روى كه «عمل»، از بنياد، پديدارى فرهنگى است و به اعتبار زمان و مكان، مبانى، محدوديت ها و جلوه هاى متمايز دارد، هرگز نمى توان از دانش سياسى جهان شمول سخن گفت و براى حلّ «مسائل امروز» صرفاً چشم به آثار قدما يا در تكاپوى تقليد از بيگانه بود. علم سياست، يعنى علمى كه به توسط آن كيفيت عمل سياسى آموخته مى شود نيز، نوعى عمل است. و چون عمل سياسى سرشت تاريخى و تمدنى دارد، پرسش هاى دانش سياسى نمى تواند در گسست از دوران تاريخى و بستر تمدّنى يك جامعه طرح شود و اگر چنين باشد، به علم سياست غير سياسى و حكمتى فرا تاريخى بدل شده، و اندوخته و انبانى بلاثمر مى شود.