بررسي پديده جانشيني پول و اثر تنش نرخ ارز بر تقاضاي پول در ايران

پديده جانشيني معمولأ هنگامي رخ مي‌دهد كه شهروندان اعتمادشان را به پول داخلي به خصوص به عنوان نقش ذخيره ارزش آن، از دست بدهند. در سالهاي گذشته يكي از مهم ترين دغدغه‌هاي مهم در اقتصاد ايران، تورم حاكم و افزايش نرخ ارز بوده است و به اين دليل تمايل زيادي به نگهداري دلار و ديگر ارزها به جاي پول داخلي ايجاد شد. بر اين اساس تحقيق حاضر بر آن است تا پديده جانشيني پول در ايران را مورد آزمون قرار دهد. بدين منظور با استفاده از داده‌هاي سالانه دوره زماني 1392- 1358 به برآورد تابع تقاضاي پول در ايران به روش خود توضيح با وقفه‌هاي گسترده (ARDL) پرداخته شد. نتايج حاكي از آن است كه توليد ناخالص داخلي اثر مستقيم بر تقاضاي پول و متغير‌هاي نرخ تورم، نرخ ارز (بهاي هر واحد پول خارجي بر حسب پول داخلي) و تنش نرخ ارز (نااطيمناني يا بي ثباتي نرخ ارز) اثر معكوس بر تقاضاي پول دارند كه منفي بودن ضريب نرخ ارز، مؤيد پديده ي جانشيني پول در ايران مي‌باشد. هم چنين آزمون‌هاي ثبات ساختاري ضرايب بيانگر اينست كه تابع تقاضاي پول در ايران كاملاً با ثبات است.