شيوع سوءتغذيه بر اساس شاخص توده‌ بدني و كوتاه‌قدي و ارتباط آن با برخي عوامل اجتماعي – اقتصادي در دختران نوجوان دبيرستان‌هاي شهر تبريز در سال 1394

The Prevalence of Malnutrition Based on Body Mass Index and Stunting and Its Relationship with Some Socio-Economic Factors Among High-School Girls in Tabriz, Iran, in 2015

زمينه و هدف: نوجواني يكي از بحراني­ترين دوره‌هاي رشد انسان است. با توجه به اهميت دادن به شكل و وزن بدن به ويژه در دختران و تآثيرات سوءتغذيه‌ در اين دوران بر وضعيت سلامتي دوران بزرگسالي، اين مطالعه با هدف تعيين وضعيت سوءتغذيه و ارتباط آن با برخي عوامل اجتماعي و اقتصادي در دختران نوجوان شهر تبريز انجام شد. ‌مواد و روشها: در اين مطالعه‌ مقطعي، 725 دانش‌آموز دختر با ميانگين سني 18-14 سال به روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي انتخاب و داده‌ها توسط پرسش‌نامه‌ دموگرافيك و اندازه‌گيري شاخص‌هاي تن‌سنجي جمع‌آوري گرديد. نمايه‌ توده بدني براي سن و شاخص‌هاي كم­وزني، اضافه وزن، چاقي و كوتاه‌قدي پس از تعريف، محاسبه و با استانداردهاي مركز كنترل و پيش‌گيري بيماري‌هاي آمريكا (Centers for Disease Control and Prevention; CDC) مقايسه گرديد. داده‌ها توسط آزمون مجذور كاي، آناليز واريانس يك‌طرفه و t-test مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: نتايج نشان داد شيوع كوتاه‌قدي، لاغري، اضافه وزن و چاقي در جمعيت مورد مطالعه به‌ترتيب 2/5 درصد، 5 درصد، 9/9 درصد و 5 درصد بود. ارتباط مثبت معني‌داري بين تحصيل در مدرسه غيردولتي با قد (0/009=P) و وزن (0/015=P) و شغل مادر با قد (0/50=P) مشاهده شد. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي اين مطالعه شيوع سوءتغذيه در دختران نوجوان شهر تبريز در ميزان قابل قبول و مورد انتظار بود. با اين حال با توجه به ارتباط مشاهده شده بين برخي از عوامل با سوءتغذيه اعم از كم‌وزني، بيش وزني و كوتاه قدي، پايش و كنترل اين شاخص‌ها در دوره‌هاي زماني مشخص مي‌تواند مفيد باشد.

Background and Objectives: Adolescence is one of the most critical periods of human growth. Considering the importance of body shape and weight especially in girls and the effects of malnutrition in this period on future health, this study was conducted to investigate the malnutrition status, and its relationship with some socio-economic factors in adolescent girls in Tabriz. Materials and Methods: In this cross-sectional study, 725 high school girl students with the mean age of 15.83 years were selected by random cluster sampling method and the demographic questionnaire was completed, then their height and weight were measured. Body mass index for age, underweight, overweight, obesity ,and stunting after-definition were calculated and compared with those of CDC 2000 (Centers for Disease Control and Prevention) standards. Data were analyzed by using chi-square, one-way ANOVA ,and t-test. Results:. Stunting, wasting, overweight ,and obesity prevalence were 5.2%, 5%, 9.9% ,and 5%, respectively. There were significant positive correlations between education in private school and height (p = 0.009) and weight (p = 0.015), and mother’s occupation and height (p = 0.050). Conclusions: Based on the results of the study, the prevalence of malnutrition in adolescent girls in Tabriz was acceptable and expected. However, due to the observed relationship between some of factors and malnutrition including underweight, overweight ,and stunting, monitoring and controling these indices in certain time periods can be useful and recommended.