نقش مجاز در انسجام دستوري متن

مقاله حاضر مي‌كوشد تا نشان دهد مجاز فراتر از جايگزيني صِرف واژه ها در انسجام متن نقش آفريني ميكند؛ بنابراين در اين مقاله مجاز پديده اي مفهومي و مربوط به شناخت و نه مربوط به زبان تلقي مي‌شود. چرا كه به باور ما مجاز با ايجاد تعامل بين سه گسترۀ شناخت شناسي، هستي شناسي و زبانشناسي، انسجام متني را رقم ميزند. اين امر خاصِ زبان ادبي نيست، بلكه در زبان روزمره هم شاهد آن هستيم. براي اثبات چنين مدعايي نگاهي نشانه شناختي و شناختي به مجاز را برمي‌گزينيم و با اتخاذ رويكرد انسجام هليدي و حسن (1976) ميكوشيم نشان دهيم با جايگزيني نگاهي مجازي به جاي اين رويكرد صوري ميتوان تحليلهايي هم فراگيرتر و هم سادهتر ارائه داد. يافته هاي تحقيق حاكي از آن است كه مجاز نه تنها ميتواند چنين نقشي را ايفا كند، بلكه حتي خلق و سازماندهي متن را هم رقم مي‌زند.