مطالعه وضعيت دگرنويسي عنوان‌هاي نرم‌افزارهاي ديداري - شنيداري غيرفارسي در فهرست‌هاي كتابخانه‌اي : مطالعه موردي كتابخانه مركزي سازمان كتابخانه‌ها، موزه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسايي وضعيت دگرنويسي عنوان‌هاي نرم‌افزارهاي ديداري-شنيداري غيرفارسي در فهرست پيوسته كتابخانه مركزي سازمان كتابخانه‌ها، موزه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي و ارائه دستورالعمل پيشنهادي، انجام شد. روش: مطالعه حاضر پيمايشي و از نوع توصيفي است. جامعه آماري پژوهش 2213 مورد عنوان‌هاي منابع نرم‌افزاري ديداري-شنيداري غيرفارسي در فهرست پيوسته كتابخانه مركزي سازمان كتابخانه‌ها، موزه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي است، كه از سال 1372 تا اول دي‌ماه سال 1393 در اين فهرست وارد گرديده است. گردآوري داده‌ها با استفاده از كارت مشاهده محقق ساخته انجام گرديد. يافته‌ها: از 2213 عنوان منبع تعداد 1772 مورد از اين عنوان‌ها در فهرست‌نويسي آنها از عنوان روي منبع استفاده‌شده، در 134 مورد از عنوان‌ها دگرنويسي انجام شده است، در 7 مورد از اين منابع ترجمه و در 300 مورد از آنها تركيبي از ترجمه و دگرنويسي صورت گرفته است. نتيجه‌گيري: در سازمان كتابخانه‌ها، فهرست‌نويسي منابع نرم‌افزاري مانند ديگر مواد ديداري-شنيداري صورت مي‌گيرد و براي منابع نرم‌افزاري تمايزي قائل نشده‌اند. با توجه به اينكه سرشناسه منابع ديداري-شنيداري عنوان منبع است، جستجوي منابع نرم‌افزاري ديداري-شنيداري اگر با عنوان صورت گيرد، وجود دگرنويسي براي عنوان اين منابع امري ضروري مي‌نمايد. براي يكدستي اين دگرنويسي، شيوه‌اي مشخص و معيار، ضروري به‌نظر مي‌رسد. همچنين براي ضبط واژه‌هاي قرضي در فارسي، به سبب اختلاف فاحش نشانه‌هاي الفباي زبان‌هاي خارجي، مشكلات جدي وجود دارد. الفباي فارسي آوانگار نيست و به‌همين جهت در ضبط دقيق تلفظ‌ها دچار مشكل است. از اين‌رو، ضبط تلفظ‌ واژه‌هاي بيگانه در فارسي با چندگونگي روبه روست. لذا بهتر است سازمان كتابخانه‌ها، موزه‌ها و مراكز اسناد آستان قدس رضوي، براي منابع با ويژگي‌هاي خاص به دستورالعملي مجزا از فهرست‌نويسي ساير مواد ديگر داشته باشد.