مقايسه اثربخشي خانواده درماني كاركردي و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر كيفيت زندگي و توانمندي خانواده هاي داراي فرزند با اختلال نارسايي توجه / بيشفعالي

Comparison the Effectiveness of Functional Family Therapy and Acceptance and Commitment Therapy on Family Empowerment and Quality of Life in Families with Attention Deficit /Hyperactivity Disorder Children

با توجه به مشكلات رواني، جسماني و ارتباطي، خانواده‌هاي داراي فرزند با اختلال نارسايي توجه/ بيش‌فعالي تحقيق حاضر با هدف مقايسه اثربخشي درمان مبتني بر تعهد و پذيرش و خانواده درماني كاركردي بر كيفيت زندگي و توانمندي خانواده‌هاي اين كودكان انجام شد. اين پژوهش از نوع شبه‌آزمايشي با پيش‌آزمون - پس‌آزمون بود. جامعه آماري شامل كليه خانواده‌هاي شهر سنندج بود كه در سال 1395 به مراكز مشاوره اين شهر مراجعه كرده بودند و پس از انجام مصاحبه تشخيصي، فرزند آنها تشخيص با اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي گرفته بود. نمونه آماري شامل 30 خانواده بودند كه به‌صورت نمونه‌گيري در‌دسترس از بين كساني كه به فراخوان پژوهشگر پاسخ مثبت داده بودند، انتخاب شدند و به‌صورت تصادفي در 3 گروه درمان مبتني بر تعهد و پذبرش، گروه خانواده درماني كاركردي و گروه كنترل، جايگزين شدند. هر گروه آزمايش 9 جلسه درماني2 ساعته دريافت كردند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها، پرسشنامه‌ توانمندسازي خانواده و پرسشنامه كيفيت زندگي بود و داده‌ها با تحليل كواريانس چندگانه در تجزيه و تحليل شد. نتايج تحقيق نشان داد كه بين ميانگين نمرات پيش‌آزمون و پس‌آزمون گروه‌هاي آزمايش و كنترل تفاوت معناداري وجود دارد و همچنين خانواده درماني كاركردي در افزايش توانمندي خانواده‌ها و ارتقاء كيفيت زندگي آنها نسبت به درمان مبتني بر تعهد و پذيرش، موثرتر است براساس نتايج به‌دست آمده درمان مبتني بر پذيرش و تعهد و خانواده‌درماني كاركردي مي‌توانند باعث افزايش توانمندي خانواده‌هاي داراي فرزند با اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي و بهبودكيفيت زندگي آنها شوند.

Due to the psychological, physical and communicational problems of families with attention deficit hyperactivity disorder children, this study aimed to compare the efficacy of Functional Family Therapy and Acceptance and Commitment Therapy on family empowerment and quality of life in families with attention deficit hyperactivity disorder children. this study was quasi- experimental with pre - posttest. The population of the present research included all the families who had referred to the counseling centers of Sanandaj city, in 2016 and attention deficit hyperactivity disorder was diagnosed for their child based on clinical and diagnostic interview. This research was conducted on 30 families selected by available sampling method from those who responded to the call for research and were divided into two experimental (n=10) and one control group (n=10). The experimental groups received 9 two-hour treatment sessions once a week. Data were collected using Family Empowerment Scale and World Health Organization Quality of Life Questionnaire (WHOQOL-BREF) and analyzed using multiple analysis of covariance in SPSS 20. The results of study showed significant differences between the mean scores of the pre-test and post-test of the experimental and control groups