بررسي اثر نيكل و آهن بر اسيديته خاك و برخي از پارامترهاي رشد گياه مرتعي Stipa capensis (مطالعه موردي: منطقه نفت خيز گچساران)

The Effect of Nickel and Iron on Soil acidity and Growth Parameters in Stipa capensis (Case study: Gachsaran oil-rich region)

زمينه و هدف: انتخاب گونه ­هاي مقاوم و بومي كه قابليت تطابق با شرايط محيطي در محل آلوده را دارند، يك عامل كليدي در موفقيت زيست پالايي گياهي است. هدف از اين تحقيق بررسي اثر غلظت هاي مختلف نيكل و آهن بر درصد سبز شدن و ارتفاع گياه مرتعي Stipa capensis در شرايط كنترل شده آزمايشگاهي مي ­باشد. روش بررسي: جهت اجراي تحقيق از آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار استفاده شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل نوع ماده آلاينده با دو سطح (آهن و نيكل) و غلظت ماده آلاينده با 4 سطح (ppm و 0، 100، 150 و 200) بود. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه اثر مقادير مختلف آهن و نيكل بر درصد سبز شدن و ارتفاع گياه در سطح يك درصد (0/01>P) معني ­دار بوده است. به­ طوري­ كه با افزايش غلظت عنصر از درصد سبزشدنو ارتفاع گياه كاسته شد. همچنين اثر نوع عنصر بر درصد جوانه ­زني در سطح يك درصد و بر ارتفاع گياه در سطح پنج درصد (0/05>P) معني ­دار بود. درصد سبز شدن بذور (51/25%) و ارتفاع بوته (11/35 سانتي­ متر) در گلدان­ه اي حاوي عنصر آهن به­ طور معني ­داري بيش­تر از حالتي بود كه عنصر نيكل به خاك اضافه شده بود. اثر متقابل نوع عنصر و مقدار عنصر اضافه شده نيز تنها بر درصد سبز شدن بذردر سطح پنج درصد معني­ دار بود. به­طوري كه بيش­ترين درصد سبز شدن بذر مربوط به شاهد و كم­ترين ميزان (10%) مربوط به عنصر نيكل با مقدار ppm 200 بود. بحث و نتيجه‌گيري: به ­طور كلي نتايج اين تحقيق بيانگر اثر منفي عناصر نيكل و آهن بر درصد سبز شدن بذر و ارتفاع گياه Stipa capensis بود. با اين­حال سبز شدن گياه در بالاترين غلظت عناصر، بيانگر تحمل نسبي اين گونه گياهي به مواد آلاينده مورد بررسي در اين مطالعه بود.

Background and Objective: Selection of resistant species with an ability to make adaptation with the local contaminated site is a key factor in the success of phytoremediation. The aim of this study was to evaluate the effect of different concentrations of Fe, Ni on seed emergence and plant height of Stipa capensis under laboratory conditions. Method: A factorial experiment based on completely randomized design with three replications was used. Pollutant substances (iron and nickel) and pollutant concentrations (0, 100, 150, 200ppm) were considered as the first and second factors, respectively. Findings: The results showed that the effect of different amounts of iron and nickel on seed emergence and plant height of Stipa capensis was significant (p <0.01). Germination and growth inhibition of test plant increased with increasing the concentration of elements. Also the effects of element type on seed germination percentage and plant height were significant at 1 and 5% levels, respectively. The highest germination percentage (51.25%) and hight (11.35 cm) was related to iron. The interaction of element type and element concentration had a significant effect (p <0.05) only on seed germination percentage. Maximum and minimum germination percentages were obtained at control and 200 ppm of Ni, respectively. Conclusion: Overall results indicate the negative effects of Fe, Ni on seed germination as well as plant height of Stipa capensis. However, germination of Stipa capensis at the highest concentration of elements, indicate the relatively tolerance of this species to soil contamination elements in this study.