نقش خانواده در پيشرفت تحصيلي دانش آموزان : دوره راهنمايي شهر تهران

The Role of Family in Academic Achievement of Junior High School Students in Tehran City

پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش خانواده در پيشرفت تحصيلي دانش آموزان دوره راهنمايي شهر تهران صورت گرفت. پژوهش از پس رويدادي بود. بدين منظور از بين كليه دانش آموزان دوره راهنمايي شهر تهران كه در سال تحصيلي 87- 86 در مدارس اين شهر مشغول به تحصيلي بودند 740 دانش آموز دختر و پسر با استفاده از روش نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي به عنوان نمونه انتخاب شدند. سپس پرسشنامه هاي اطلاعات دموگرافيك و ابزار سنجش خانواده(FAD) جهت بررسي عملكرد خانواده هاي گروه نمونه مورد اجرا قرار گرفت و شاخص هاي به دست آمده از اجراي پرسشنامه ها با پيشرفت تحصيلي دانش آموزان كه بر پايه معدل دانش آموزان در نظر گرفته شده بود، با استفاده از آزمون t و تحليل واريانس يكراهه بوسيله نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل و مقايسه قرار گرفت. يافته هاي به دست آمده از تحليل داده ها حاكي از آن بود كه دانش آموزان با جو خانوادگي ناكارآمد به طور معناداري از نظر وضعيت تحصيلي وضعيت بدتري دارند. وضعيت تحصيلي دانش آموزان خانواده هايي با وضعيت اقتصادي ضعيف در مقايسه با دانش آموزان با وضعيت اقتصادي بالا بيشتر بود. بين وضعيت تحصيلي دانش آموزان و سطح تحصيلات مادران تفاوت معناداري مشاهده نشد و دانش آموزان دختر از نظر وضعيت تحصيلي بهتر از دانش آموزان پسر بودند. بطور كلي نتايج به دست آمده حاصل از پژوهش حاضر نشان داد كه بين كاركرد پايين خانواده با كارايي ضعيف تحصيلي نوجوانان دوره راهنمايي رابطه معناداري وجود دارد.

This study is aimed at investigating the role of family in academic achievement of the junior high school student in Tehran city. The analysis is of post-event nature. To this end, from among all junior high school students studying in Tehran in the academic year 2007-2008, 740 boys and girls were selected using the multistage cluster sampling method. Then, the demographic information questionnaire and family assessment device (FAD) were administered for the purpose of examining performance of the sample group families, and the indices provided through administration of the questionnaires were analyzed and compared in terms of the students’ academic achievement considered based on their averages by means of a t-test and one-way ANOVA and SPSS application. The findings of data analysis suggest that the academic status of the students experiencing inefficient family atmosphere was significantly worsened. Furthermore, the students from the families experiencing weak economic conditions had more academic achievement vis-à-vis those coming from the families with high economic status. There was no significant relation between the students’ academic achievement and mothers’ educational background, and female students’ academic conditions were better than the male students’. The research results generally indicate that there is a significant relation between weak family performance and reduced academic achievement of the junior high school students.