مقايسه اثربخشي روش‌هاي آموزش مبتني بر رايانه و آموزش به كمك رايانه بر تعامل عناصر فرايند آموزش يادگيري

Comparing the Effectiveness of Computer-Based and Computer-Assisted Instructional Methods on the Interaction of the Elements of Instruction Learning Process

پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي روش­هاي آموزش مبتني بر رايانه و آموزش به كمك رايانه بر تعامل عناصر فرايند آموزش ـ يادگيري در درس علوم تجربي پايه دوم متوسطه اول شهرستان اسدآباد انجام گرفت. اين پژوهش جزء طرح‌هاي شبه‌آزمايشي مي‌باشد كه از طرح پيش آزمون ـ پس آزمون با گروه‌هاي آزمايشي 1 و 2 استفاده مي‌­كند. جامعه مورد بررسي در اين پژوهش شامل كليه دانش ­آموزان پسر پايۀ دوم- دوره متوسطه اول در سطح شهر اسدآباد همدان بودند كه حجم آن 852 بود و در سال تحصيلي 94-93 در اين پايه مشغول به تحصيل بودند. از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي جهت گزينش نمونه پژوهشي استفاده شد و حجم نمونه 100 نفر مي‌باشد كه در طرح پيش آزمون ـ پس آزمون با گروه‌هاي آزمايشي 1 و 2 جايگزين شدند. گروه اول بر اساس سي‌دي آموزشي با راهنمايي معلم و گروه دوم با سي‌دي آموزشي بدون راهنمايي معلم جايگزين شدند. هردو گروه در محيط شبكه با پشتيباني نرم فزار NSS آموزش‌ها را دريافت نمودند. ابزار پژوهش پرسشنامه سنجش سطوح تعامل دانش‌آموزان كه بر اساس مؤلفه‌هاي تعامل، در شش مؤلفه تعامل در دانش‌آموزان و در طيف ليكرت (خيلي زياد، زياد، متوسط، كم، خيلي كم) با 60 سؤال مورد استفاده قرار گرفت. براي آزمودن فرضيه­ ها از تحليل كوواريانس چند متغيري استفاده شد. نتايج پژوهش حاكي از اين بود كه در تعامل عناصر آموزش ­يادگيري (داراي شش بعد)، بين روش آموزشي مبتني بر رايانه و روش آموزشي به كمك رايانه در پنج بعد تفاوت معناداري وجود ندارد و تنها در بعد تعامل محتوا _ محتوا در سطح (5%) تفاوت معناداري وجود دارد. يافته‌هاي اين پژوهش همچنين نشان داد كه آموزش با كمك رايانه يعني فعاليت‌هاي تمريني و شبيه‌سازي كه از طريق سيستم شبكه و با راهنمايي معلم ارائه شد بر تعامل عنصر محتوا_محتوا نسبت به روش آموزش مبتني بر رايانه تأثير بيشتري دارد.

This study aimed at comparing the effectiveness of computer-based and computer-assisted instruction on the interaction of the elements of Teaching-Learning process in the second grade of the first secondary school science class in Asadabad. The study is part of the quasi-experimental projects that uses pre-test and post-test experimental groups 1 and 2. The statistical population of the study included all the male students in second grade of high school in the school year 2013-14 in Asadabad- Hamedan, with the volume of 852 students. Multi-stage cluster sampling was used to select the sample. The sample size was 100 students that were placed in pre-test and post- test groups 1 and 2. The first group studied the instructional CD with teacher guidance and the second group studied the instructional CD without teacher guidance. Both groups received their instruction in the network environment with the NSS software support. The research instrument included students’ interaction levels based on six interaction elements with 60 questions in Likert scale (very high, high, medium, low, very low). The multivariate analysis of covariance was used to test the hypotheses. The results suggest that in Teaching-Learning elements’ interaction that include six dimensions, there is no significant difference between computer-based and computer-assisted instruction in five dimensions except in content-content dimension in significance level %5. The findings show that computer-assisted instruction, the training and simulation activities with the guidance provided by the network and teacher is more effective compared to computer-based instruction.