استفاده از سيستم استنتاج فازي، اعداد فاصله اي و عملگر نگاشت به منظور تعيين سطح ريسك

Application of Fuzzy Logic Inference System, Interval Numbers and Mapping Operator for Determination of Risk Level

زمينه و هدف: ماتريس ريسك به دليل دارا بودن ويژگي‌هايي نظير ويژگي‌هايي نظير ظاهر گرافيكي، راحتي در قابليت درك و كاربري آسان به عنوان يكي از ابزارهاي ارزيابي ريسك تبديل شده است. از سوي ديگر، ويژگي‌هايي نظير عدم دقت در طبقه‌بندي شاخص ريسك و هم چنين ذهني بودن فرايند محاسباتي آن، استفاده از آن را محدود كرده است. به منظور حل اين معضل در اين مطالعه از سيستم ­هاي استنتاج منطق فازي و عملگرهاي رياضياتي (اعداد فاصله‌اي و عملگر نگاشت ) استفاده‌شده است. روش بررسي: در اين مطالعه ابتدا 10 سناريوي ريسك در فرايند حفاري و لوله‌گذاري انتخاب‌شده، سپس نتايج ارزيابي ريسك با استفاده از چهار نوع ماتريس تحت عنوان ماتريس ريسك سنتي(ORM)، سلول‌هاي جابجا شده (RCM)، بسط يافته (ERM) و فازي (FRM) مورد بررسي قرار گرفتند. يافته­ها: نتايج مطالعه نشان دادند كه استفاده از ماتريس FRM و ERM، به دليل بالا بودن دو شاخص "چگالي شباهت ريسك" (RTD) و "چگالي سطح ريسك" (RLD) در ماتريس ORM و RCM، و هم چنين دقيق تر بودن نتايج ارائه‌شده در FRM و ERM در ارزيابي ريسك اولويت داشته، هر چند ماتريس FRM به دليل استفاده از توابع عضويت فازي نتايج قابل‌اطمينان تري ارائه مي‌كند. نتيجه گيري: استفاده از مباحث رياضياتي جديد نظير مجموعه‌هاي فازي و عملگرهاي حسابي و نگاشت جهت ارزيابي ريسك، در مواقعي كه داده‌هاي دقيق در دسترس نبوده و يا اطلاعات آن به صورت محدوده‌اي در دسترس باشد، مي‌تواند دقت ماتريس ريسك را بهبود بخشيده و قابليت اطمينان نتايج ارزيابي ريسك را افزايش دهد.

Background & objective: Due to the features such as intuitive graphical appearance, ease of perception and straightforward applicability, risk matrix has become as one of the most used risk assessment tools. On the other hand, features such as the lack of precision in the classification of risk index, as well as subjective computational process, has limited its use. In order to solve this problem, in the current study we used fuzzy logic inference systems and mathematical operators (interval numbers and mapping operator). Methods: In this study, first 10 risk scenarios in the excavation and piping process were selected, then the outcome of the risk assessment were studied using four types of matrix including traditional (ORM), displaced cells (RCM) , extended (ERM) and fuzzy (FRM) risk matrixes. Results: The results showed that the use of FRM and ERM matrix have prority, due to the high level of " Risk Tie Density" (RTD) and "Risk Level Density" (RLD) in the ORM and RCM matrix, as well as more accurate results presented in FRM and ERM, in risk assessment. While, FRM matrix provides more reliable results due to the application of fuzzy membership functions. Conclusion: Using new mathematical issues such as fuzzy sets and arithmetic and mapping operators for risk assessment could improve the accuracy of risk matrix and increase the reliability of the risk assessment results, when the accurate data are not available, or its data are avaliable in a limit range.