بررسي و نقد ديدگاه شيخ اشراق و ملاصدرا درباره جايگاه مثل در نظام هستي

A Critical Study on Shaykh Ishraq and Mulla Sadra`s Views on the Place of Ideas in the System of Existence

مثل افلاطوني از دو منظر هستي و شناخت آن مجادلات پردامنه اي را بين موافقان و مخالفان آن بر انگيخته است، سه فيلسوف بزرگ جهان اسلام، ابن سينا، شيخ اشراق و ملاصدرا نه تنها در مساله مثل يكسان نمي انديشند، بلكه ديدگاه شيخ اشراق و ملاصدرا در تقابل جدي با نظر ابن سينا است، ملاصدرا كه مدعي است تاكنون كسي را نديدم كه همانند به اين امر پرداخته باشد و اين فضل و تاييد الهي بر من است كوشيده است با طرح دلايل سه گانه، كاستي هاي دلايل اشراقي را جبران نمايد . پژوهش پيش رو همراه با گزارش، نقد وبررسي دلايل شيخ اشراق و ملاصدرا درباره مثل افلاطوني درپي بيان اين ادعا است كه دلايل اشراقي و صدرايي هردو ناتوان از پاسخي روشن براي اين پرسش است كه جايگاه مثل، نقش و كاركرد آن در نظام هستي چيست؟

Platonic theory of ideas has caused detailed discussion between its supporters and opponents in both ontological and epistemological fields. Three great Muslim philosophers Avicenna, Shaykhe Ishraq and Molla Sadra not only think on the field but also Shaykhe Ishraq and Molla Sadra`s view stands against that of Avicenna. Sadra, viewing himself as the one most focusing on the matter and regarding it as a Divine favor to himself, has tried to complete the view of Sohrawardi with presenting the three proofs. The paper, reporting and criticizing Shaykhe Ishraq and Molla Sadra`s proofs, has shown that the two philosopher`s have failed to explain the part of ideas in the system of existence.