اثر حشره كش دلتامترين بر بافت كبد و كليه در موش صحرايي

Effects of Insecticide Deltametrin on Liver and Kidney Tissues of Wistar Rat

مصرف زياد سم‌هاي كشاورزي يكي از دلايل اصلي آلودگي چرخه مواد در طبيعت بوده و دلتامترين حشره‌كشي با اثرهاي زيانبار بر موجودات زنده است. با توجه به كاربرد گسترده اين حشره‌كش و سهولت انتقال آن از يك طرف و اهميت سلامت اكوسيستم‌ها و چرخه‌هاي زيستي از طرف ديگر، اين پژوهش انجام شد. بدين منظور، 50 سر موش صحرايي نژاد ويستار با وزن g 200± 15 به‌طور تصادفي در قالب گروه كنترل (بدون تيمار)، شاهد (دريافت كننده سرم فيزيولوژي) و 3 گروه تيمار تقسيم شدند. گروه‌هاي تيمار طي 14 روز، به‌ترتيب 10، 5 و 2/5 b.wt/mg/kg از سم دلتامترين، به‌صورت تزريق درون صفاقي دريافت كردند. پس از دوره تيمار، كبد و كليه موش‌ها را جدا كرده و پس از تثبيت بافت‌هاي مذكور در محلول فرمالين 10 درصد، با انجام مراحل پاساژ بافتي و تهيه مقاطع رنگ‌آميزي شده، مورد بررسي بافت شناسي قرار گرفتند. داده‌هاي حاصل با استفاده از نرم‌افزار (SPSS(17 وآزمون ANOVA تحليل و گروه‌ها در سطح معني‌دار P<0.05 با آزمون توكي با هم مقايسه شدند. نتايج پژوهش حاكي از تغييرات در جدار هسته سلول‌ها، هجوم لنفوسيتي تا نكروز سلولي در بافت كبد و كاهش قطر گلومرول در تيمار با دوز حداكثر، قطر كپسول بومن و مجراي جمع كننده ادراري در هر سه گروه تيمار در مقايسه با گروه كنترل بود. نتايج بالا نشان داد كه اثر تخريبي دلتامترين بر هر دو بافت وابسته به دوز بوده و در كبد با شدت بيشتر بروز كرده است. اصرار بر عدم‌استفاده از محصولات تراريخته مقاوم به آفات از سوي مديران مياني در وزارت جهاد كشاورزي و سازمان حفاظت محيط زيست موجب استمرار روش‌هاي توليد غذا با تكيه بر سموم دفع آفات گياهي شيميايي خطرناك شده و موجب تزريق سم خطرناك دلتامترين در سبد غذايي مصرف‌كنندگان ايراني خواهد بود.

The overuse of pesticides is one of the main reasons for high consumption in nature Deltamethrin is used with widely in agricultural that has deleterious effects on some organs of the body. High usage and easy transferring of this pesticide on the one hand and health of ecosystems and biological cycles on the other duo to research. For this propose 50 adult Wistar rats about 200±15g were divided to 5 groups include control (without treatment), sham (received physiologic serum) and 3 treatment groups randomly. Treatment groups were injected peritoneal (2.5, 5 and 10) mg/kg/b.wt. After 14 days, the liver and kidneys were disected, fixed in formalin (10%) and placed in tissue processor. Prepared serial sections were studied with LM (10x & 40x). Obtain data analyzed by using SPSS (17) and ANOVA and groups were compared in significance level (P< 0.05) with Tukey's test. According to the results, changes in the nuclei of cells lining, the influx of lymphocytes and cell necrosis were observed in the liver tissue. Also significant reduction (p<0.05) were observed in glomerular diameter (in maximum dose), Bowman's capsule and collecting ducts diameter (in all three treatment groups) compared with the control group. Deltamethrin was dependent dose, effect on both organs, especially further degradation on liver.