پديد آورندگان :
پورستاري، رضا دانشگاه مراغه - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي , دشتي، شهريار دانشگاه مراغه - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي , حسن نژاد، سيروس دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - گروه اكوفيزيولوژي گياهي
كليدواژه :
تنوع , شاخص غالبيت نسبي , شناسايي , غناي گونه اي , يكنواختي
چكيده فارسي :
شناسايي و نحوه پراكنش علفهاي هرز يكي از مهمترين اصول اوليه در مديريت آنها به شمار مي آيد. به همين منظور از علف‌هاي‌هرز مزارع نخود شهرستان مراغه، به صورت سيستماتيك نمونه برداري انجام شد و صفات وضعيت پراكنش، چرخه زندگي، تاج پوشش تنوع و تشابه گونه‌اي مورد مطالعه قرار گرفت. پيچك‌صحرائي (Convolvulus arvensisL.)، ازمك (Cardaria draba (L.) Desv.)، تلخبيان (Sophora alopecuroides L.)، تلخه (Acroptilon repens (L.) DC.)، شنگ (Tragopogon graminifolius DC.)، فرفيون (Euphorbia helioscopia L.)، سوزان چوپاني غده دار(Geranium tuberosum L.) و غازياغي (Falcaria vulgaris Bernh.) فراواني بالايي را در بين علفهاي هرز نشان دادند. همچنين تنوع، يكنواختي و غالبيت گونه ها از طريق شاخص جمعيتي شانون- وينر، و تشابه و تفاوت مناطق مختلف نيز از نظر تنوع گونه‌اي با استفاده از شاخص‌هاي سورنسون و جاكارد بررسي گرديد. در بين مناطق مورد مطالعه، خداجو و خرمازرد به ترتيب با 44 و 28 گونه علف‌هرز بيشترين و كمترين غناي گونه‌اي را داشتند، درحاليكه از نظر شاخص تنوع شانون- وينر برابر بودند. شنگ (Tragopogon graminifolius DC.)، پيچك‌صحرائي (Convolvulus arvensisL.) و بيتيراخ (Galium tricornutum Dandy.) به ترتيب با شاخص غالبيت نسبي معادل 38/82، 32/92 و 28/39 از علف‌هاي‌هرز غالب مزارع نخود شهرستان مراغه بودند.
چكيده لاتين :
Weed identification and their distribution are the most important principals to weed managements. Therefore, the weeds of chickpea fields in rain-fed areas of Maragheh, North west Iran, were systematically sampled and the traits of species distribution, life cycle, canopy, species diversity and similarity indices were studied. Convolvulus arvensis, Cardaria draba, Sophora alopecuroides, Acroptilon repens, Tragopogon graminifolius, Euphorbia helioscopia, Geranium tuberosum and Falcaria vulgaris had a high frequency among the weeds. Also diversity, uniformity and dominance of weed population were evaluated via Shannon-Wiener index and similarities and differences between various regions based on species diversity were evaluated using Sorensen - and Jaccard indices. Among the studied areas, the highest and lowest richness index was belonged to Khodajo (44 species) and Khorma Zard (28 species), respectively, whereas, the regions had the equal Shanon-Winener diversity index. Tragopogon graminifolius, Convolvulus arvensis and Galium tricornutum with relative dominance indices of 38.82, 32.92 and 28.39 respectively, were detected as dominant weeds in Maragheh chickpea fields.
