مطالعه روابط بين صفات ريخت‌شناسي و تاثير آنها بر عملكرد توده هاي ترتيزك

Investigation the relationship between morphological traits and their effect on yield of garden cress accessions

به‌منظور بررسي روابط بين صفات مؤثر بر عملكرد ترتيزك، آزمايشي در قالب طرح لاتيس مربع با سه تكرار در مزرعة جهاد كشاورزي ايوانكي در سال 1395 انجام شد. نتايج تجزية واريانس نشان داد اختلاف بين ژنوتيپ‌ها براي همه صفات معنا‌دار بود. همبستگي معناداري بين عملكرد و اغلب صفات وجود داشت. بيشترين همبستگي فنوتيپي مثبت بين صفت طول برگ و عرض برگ به دست آمد (0/92). نتايج تجزية رگرسيون نشان داد صفات طول برگ و تعداد دانه درخورجينك ساقه جانبي و اصلي بيشترين تأثير را بر عملكرد در ژنوتيپ‌ها داشتند، به‌طوري‌كه اين سه صفت حدود 93 درصد تغييرات عملكرد را توجيه كردند و صفت طول برگ نخستين صفتي بود كه وارد مدل شد و 91 درصد از تغييرات عملكرد را توجيه كرد. تجزيه عليت فنوتيپي نشان داد كه صفت طول برگ بيشترين تأثير مستقيم و مثبت را روي عملكرد داشت (6/81). طول برگ علاوه بر تأثير مستقيم بر عملكرد، بر ساير صفات مورد بررسي نيز تأثير مثبت و غيرمستقيم داشت. در تجزية عاملي در مجموع سه عامل مستقل، حدود 70 درصد از تغييرات را توجيه كردند. عامل نخست متشكل از تعداد خورجينك در گياه و تعداد دانه در خورجينك ساقة جانبي و اصلي بود كه عوامل مرتبط با بذر نام‌گذاري شد. هدف از اين تحقيق تعيين همبستگيهاي فنوتيپي بين صفت عملكرد و اجزاء و صفات مرتبط با آن، برآورد آثار مستقيم و غيرمستقيم اجزاي عملكرد بر عملكرد ترتيزك و سهم آنها در توجيه تنوع موجود بود.

In order to assessment the relationship between traits affecting yield of garden cress, an experiment was conducted in lattice square design with three replications in Eyvanekey Jihad Farm in 2016. The ANOVA showed that the difference among accessions was significant for all traits. There was a significant phenotypic correlation between yield and most of the traits. The highest value of phenotypic correlation was obtained between leaf height and leaf width (0.92). The regression analysis showed that the highest effect on the yield was due to leaf height and numbers of seeds per silique of lateral branches and main axis, as these three traits were about 93% of total yield changes and leaf height was the first trait that entered to the model and explained 91% of the variation. The path analysis of phenotypic correlation showed that the leaf height had the greatest direct effects on the yield (6.81). Leaf length, in addition to the direct effect on yield, through the rest of the traits has a positive indirect impact. In factor analysis, three independent factors explained about 70% of the yield variation. The first factor consists of number of silique per plant, number of seeds per silique of lateral branches and main axis has named seed factors. The purpose of this study was detection of phenotype correlation between yield and yield components, estimation of direct and indirect effects of yield components on yield and its part in diversity justification.