مقايسه پتانسيل لجن فاضلاب با كمپوست زباله شهري از نظر غني كردن خاك با برخي عناصر ريزمغذي

Comparison between the potential of sewage sludge and municipal solid waste compost on enrichment of soil with some micronutrients

براي مقايسة پتانسيل كودهاي آلي لجن فاضلاب با كمپوست زبالة شهري از نظر ورود عناصر ريزمغذي به خاك، تحقيقي به‌صورت كرت‌هاي خرد‌شده بر پاية بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه اجرا شد. تيمارهاي كودي به‌عنوان عامل اصلي و شامل كود شيميايي، كودهاي آلي(20 و40 تن لجن فاضلاب در هكتار، 20 و40 تن لجن فاضلاب در هكتار+50 درصد كود شيميايي، 20 و 40 تن كمپوست در هكتار، 20 و 40 تن كمپوست در هكتار+50 درصد كود شيميايي) و شاهد بودند. عامل فرعي (سال‌هاي مصرف) شامل 3 تيمار (1، 2 و 3 سال كوددهي) بود. نتايج نشان داد كه تيمارهاي كودي و سال‌هاي مصرف كود، هر دو به‌طور معني‌داري انباشت عناصر ريزمغذي در خاك را از نظر كل و قابليت جذب افزايش داد و تأثير تيماري كودي لجن فاضلاب بيشتر بود. بالاترين ميزان آهن كل و قابل جذب، روي كل و قابل جذب، منگنز كل و مس كل در سطوح كودي لجن فاضلاب به‌دست آمد و بيشترين منگنز و مس قابل جذب به ترتيب در تيمارهاي 3 سال كاربرد 40 تن كمپوست و 20 تن كمپوست+50 درصد كودشيميايي حاصل شد.

To compare potential of two organic materials including sewage sludge (SS) and municipal solid waste compost (MSW) on micronutrients entry to soil, a research was conducted as split-plot arrangement based on randomized complete block design with three replications in research field of Sari Agricultural University. Main-plot (fertilizer treatments) included 20 and 40 ton/ha SS, 20 and 40 ton/ha SS + 50% chemical fertilizer (CF), 20 and 40 ton/ha MSW, 20 and 40 ton/ha MSW + 1/2 CF, CF and control. Subplot (years of application) comprised 3 treatments (1, 2 and 3 times of application). Results showed that both fertilizer treatments and application period treatments enhanced accumulation of micronutrients in soil significantly so that SS treatments had more influence compared to MSW treatments. The highest total and available Fe and Zn, total Mn and Cu were obtained in SS treatments. While, the most available Mn and available Cu was observed in 3 continuous years application of enriched 40 ton MSW and 20 ton MSW with CF, respectively.