برآورد نيازهاي دمايي شش رقم تجاري زردآلوي منطقه شاهرود در شرايط آزمايشگاهي و مزرعه اي

Evaluation of temperature requirements of six apricot cultivars under lab and field conditions in Shahrood

در تحقيق حاضر، نياز سرمايي و نياز گرمايي گل‌دهي شش رقم تجاري زردآلوي منطقه شاهرود به نام‌هاي محلي جعفري، قوامي، جهانگيري، خياري، خيوه اي و رجبعلي در شرايط آزمايشگاهي و مزرعه‌اي مورد بررسي قرار گرفت. رقم رجبعلي و تا حدودي رقم جهانگيري در شرايط آزمايشگاهي در 500 ساعت دماي چهار درجه سانتي‌گراد شروع به گلدهي كردند. بقيه ارقام به جز خياري در 750 ساعت گلدهي خود را آغاز كردند. رقم خياري در 1000 ساعت شروع به گلدهي كرد. با توجه به اختلاف كم تاريخ گلدهي ارقام مورد بررسي، نتايج مزرعه‌اي نشان دهنده اختلاف كم ارقام از نظر نياز سرمايي بر حسب مدل‌هاي مختلف بود، اما ميزان نياز سرمايي اندازه گيري شده بر اساس مدل‌هاي مختلف تفاوت‌هاي قابل توجهي داشتند. بر اساس مدل ساعات سرمايي ارقام حدود 1400 ساعت نياز سرمايي داشتند، درحالي كه بر اساس مدل يوتا، كاروليناي شمالي و نياز سرمايي كم اين ميزان براي ارقام مورد بررسي به ترتيب حدود 1000، 740 و 770 واحد بود. نياز سرمايي بر اساس مدل ديناميكي براي همه ارقام 71 قسمت بود. ميزان نياز گرمايي براي ارقام از 1829 درجه ساعت در رقم خيوه اي تا 3387 درجه ساعت در رقم جعفري متفاوت بود. ارقام از لحاظ شروع گلدهي اختلاف چنداني با يكديگر نداشتند، اما بين طول مدت گلدهي آن‌ها حدود يك هفته اختلاف وجود داشت. در مكان‌هايي كه نياز سرمايي به خوبي برآورده مي‌شود، تفاوت‌ها در زمان شكوفايي ارقام كم است.

In this research, chilling and heating requirements of six local cultivars of apricot (Jafari, Ghavami, Jahangiri, Khiari, Khiveaee and Rajabali) were evaluated under field and lab conditions. Under lab condition, ‘Rajabali’ and in some extent ‘Johangiri’ began flowering after 500 hours in 4°C. Other cultivars except ‘Khiari’ flowered at 750 h. ‘Khiari’ flowered at 1000 h. In field, due to little difference of flowering time among cultivars, there was a low difference in chilling requirement among cultivars in all models. Calculation of chilling requirements based on chilling hours was around 1400 h while based on Utah, North Carolina and Low chilling models was 1000, 740 and 770 unit, respectively. Chilling requirement in all cultivars was 71 portions based on dynamic model calculation. Amount of heating requirement ranged from 1829 growth degree hours (GDH) in ‘Khivea’ to 3387 GDH in ‘Jafari’. Although little differences exist in flowering onset of cultivars, the differentiation of flowering period among cultivars was around one week. Cultivars showed little differences in flowering onset in locations they meet their chilling requirement.