انتخاب مناسب‌ترين گزينه‌ تصفيه فاضلاب واحد پلي‌اتيلن سنگين شركت پژوهش و فناوري پتروشيمي مركز اراك با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي

Selection of the best wastewater treatment alternative for HDPE unit of petrochemical research and technology company-Arak center based on the analytical hierarchy process

زمينه و هدف: در كشورهايي مانند ايران كه با بحران كمبود آب مواجه هستند، توجه به كميت، كيفيت و بهره‌برداري پايدار اين منابع از اهميتي بسزا برخوردار است. صنايع پتروشيمي از قابليت تخليه آلاينده‌ها به محيط و آلودگي منابع آب سطحي برخوردارند. لذا، اين پژوهش با هدف انتخاب مناسب‌ترين گزينه‌ تصفيه فاضلاب واحد پلي‌اتيلن سنگين (HDPE) شركت پژوهش و فناوري پتروشيمي مركز اراك با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي (AHP) به‌واسطه برخورداري از قابليت‌هايي همچون تعميم‌پذيري، لحاظ كردن پارامترهاي مختلف، انتخاب چند بعدي و كمي كردن پارامترهاي كيفي توسط افراد متخصص در سال 1395 انجام يافت. روش‌ بررسي: دو گزينه لجن فعال با هوادهي گسترده (EAAS) و راكتور ناپيوسته متوالي (SBR) براساس معيارهاي محيط‌زيستي، فني-كاربردي، اقتصادي و مديريتي و زيرمعيارهاي مربوطه، با نظر كارشناسان وزن‌دهي شد و پس از ارزيابي مقايسه‌هاي زوجي گزينه‌ها نسبت به هر معيار، نتايج توسط نرم‌افزارExpert Choice11 براي انتخاب مناسب‌ترين روش‌ تصفيه فاضلاب تحليل شد. يافته‌ها: نسبت سازگاري در همه اولويت‌بندي‌ها در بازه قابل ‌قبول 0 تا 0/1 قرار گرفته بود. از طرفي براساس نتايج تحليل حساسيت، روش SBRبيشترين اولويت معيارهاي اقتصادي و محيط‌زيستي و روشEAAS نيز بيشترين اولويت معيارهاي مديريتي و فني-كاربردي را به خود اختصاص دادند. نتيجه‌گيري: با استناد به نتايج حاصل، عليرغم اين‌كه روش EAAS از قابليت نگهداري و راهبري ساده‌تر در مقايسه با روش SBR برخوردار بود، ولي روش SBR به‌واسطه تطابق بيشتر كيفيت پساب خروجي با استانداردهاي محيط‌زيستي و نياز به زمين كمتر براي استقرار سيستم تصفيه، به‌عنوان مناسب‌ترين گزينه براي تصفيه فاضلاب واحد HDPE انتخاب شد.

Background and Objective: In countries such as Iran that are facing with water scarcity and water crisis, paying attention to the quantity, quality and sustainable use of water resources is very significant. Petrochemical processes discharge pollutants into the environment, contaminating surface water resources. Therefore, treatment of the wastewater of these industries is necessary. Due to the capabilities of AHP process such as generalization, consideration of various parameters, multi-dimensional selection and quantifying the qualitative parameters by experts, the current study was carried out to select the best wastewater treatment alternative for HDPE plant of petrochemical research and technology company-Arak center based on AHP in 2016. Materials and Methods: In this study, both sequencing batch reactors (SBR) and extended aeration activated sludge (EAAS) systems based on environmental, technical-functional, economic and management criteria's according to the expert's opinion were weighted. Then, the paired comparisons of the selected wastewater treatment systems for each criterion were developed. Finally, the results were analyzed to select the best wastewater treatment systems for HDPE unit of petrochemical industries using Expert Choice 11 Software. Results: The results showed that the SBR wastewater treatment system was the best method for the wastewater treatment of HDPE plant of petrochemical research and technology company-Arak center as compared with the ESSA system. Also, consistency ratio was ranged from 0 to 0.10 in all emphases. Based on the results of the sensitivity analysis, the SBR system had the highest priority of economic and environmental criteria. The ESSA system had the highest priority of technical-functional and management criteria. Conclusion: Based on the results, although ESSA method requires more maintainance and management than the SBR method, due to increasing requirement for the compliance of the output effluent quality with permissible limits and the need for less land for the establishment of the treatment plant, the SBR method was selected to be the most suitable process for HDPE plant wastewater treatment.