رديابي تركيبات آنتي‌بيوتيكي (آموكسي سيلين، اريترومايسين، جنتامايسين و سفالكسين) در رودخانه كرج، ايران ، 1394

Tracing Antibiotic Compounds (amoxicillin, erythromycin, gentamicin and cephalexin) in Karaj River, Iran 2015

سابقه و هدف: رودخانه كرج بزرگ ترين بوم­ سازگان­­ آبي استان البرز بوده كه در معرض انواع آلاينده ­هاي دارويي قرار دارد. با توجه به اثرات سوء اين آلاينده­ ها بر آب ­هاي سطحي، جاندارن و حتي انسان­، در پژوهش حاضر ميزان پر مصرف­ترين داروهاي آنتي­بيوتيكي در طول رودخانه كرج، تصفيه­ خانه­ هاي فاضلاب و پساب ناشي از آنها در 20 ايستگاه مورد بررسي قرار گرفت. مواد و روش‌ها: پس از نمونه ­برداري، آماده­ سازي و فيلتراسيون نمونه ­ها، غلظت آلاينده ­هاي دارويي با كمك دستگاه HPLC و بكار­گيري فاز متحرك هر دارو، اندازه­ گيري گرديد. يافته‌ها: در آب رودخانه كرج ميانگين غلظت داروهاي آموكسي­سيلين305/2، اريترومايسين229/2، جنتامايسين 231/2 و سفالكسين 325/2، در تصفيه ­خانه­ها غلظت آموكسي­ سيلين240/7، اريترومايسين301/7، جنتامايسين390/7 و سفالكسين 799/6 و در پساب ناشي از تصفيه ­خانه ­ها غلظت آموكسي­ سيلين289/5، اريترومايسين362/5، جنتامايسين344/5 و سفالكسين 608/4 ميكروگرم بر ليتر بدست آمد. استنتاج: از آنجا كه همبستگي مثبت و معناداري ميان غلظت اين آلاينده ­ها در نمونه ­هاي آب، فاضلاب و پساب مربوطه بدست آمد، بنظر ميرسد عمده ­ترين دلايل ورود اين آلاينده­ ها، تخليه باقيمانده­ هاي دارويي از طريق ادرار و مدفوع به شبكه ­هاي فاضلاب، سپتيك ­تانك­ها و ورود فاضلاب ­هاي تصفيه نشده از مراكز آبزي­پروري در طول رودخانه كرج ­باشد. همچنين عدم كارايي تصفيه­خانه­ها در كنترل و كاهش اين آلاينده ­ها، از علل اصلي ورود آنتي ­بيوتيك ­هاي مورد بررسي در محيط بوده كه ضرورت كنترل آنها را مطرح مي­ سازد.

Background and purpose: Karaj River is the biggest aquatic ecosystem in Alborz province which is exposed to a variety of pharmaceutical pollutants. These pollutants have adverse effects of on surface water, biota and even humans. This research aimed to evaluate the level of contamination caused by widely used antibiotics in Karaj River, effluent, and wastewater treatment plants in 20 stations. Materials and methods: Sample preparation and filtration was done and concentrations of pharmaceutical pollutants were measured using HPLC (mobile phase). Data analysis was performed in SPSS V21. Results: The mean concentrations of antibiotics in Karaj River were as follow: amoxicillin 2.305, erythromycin, 2.229, gentamicin 2.231, and cephalexin 2.325 µg/l. In treatments plants higher concentrations of these antibiotics were found: amoxicillin 7.240, erythromycin 7.301, gentamicin, 7.390, and cephalexin 6.779 µg/l. In wastewater treatment plants the mean concentrations of amoxicillin, erythromycin, gentamicin, and cephalexin were 5.289, 5.362, 5.344, and 4.608 µg/l, respectively. Conclusion: According to the significant positive correlation between the concentration of such pollutants in water samples, sewage and wastewater, the main reasons for entering these pollutants are believed to be the pharmaceutical residue discharges in urine and sanitary sewer network, septic tanks and sewage discharge of untreated aquaculture facilities in Karaj River. Inefficient treatment processes in controlling and reducing antibiotics are the main causes of high concentration of these pollutants in the environment that needs urgent control.