عوامل موثر بر بقاي بيماران پيوند كليه با استفاده از مدل اسپلاين جريمه شده

Analysis of the factors affecting survival of the kidney transplant patients by means of penalized splines model

زمينه و هدف: روشهاي مختلفي براي تحليل داده ها در مطالعات بقا مورد استفاده قرار مي گيرد. اين مطالعه به منظور تحليل عوامل مرتبط با بقاي بيماران پيوند كليه با استفاده از اسپلاين جريمه شده در مدل كاكس و مقايسه آن با مدل مخاطرات متناسب كاكس انجام پذيرفت. روش بررسي: مطالعه به صورت همگروهي گذشته نگر بر روي اطلاعات 876 بيمار پيوند كليه در شهر كرمانشاه طي سالهاي 1394-1380 انجام گرفت. براي تحليل داده ها از مدل مخاطرات متناسب كاكس و اسپلاين جريمه شده در كاكس، استفاده گرديد. كليه محاسبات با نرم افزار R نسخه 3/3/2 انجام شد. سطح معني داري 0/05 در نظر گرفته شد و معيار مقايسه كارايي مدل ها، ملاك آكاييكه بود. يافته ­ها: ميزان بقاي 1، 3 و 5 ساله بيماران مورد بررسي با استفاده از مدل مخاطرات متناسب كاكس بترتيب 94/9، 92/3 و 90/2 و با استفاده از مدل كاكس با اسپلاين جريمه شده بترتيب 95/6،93/3و 91/4 بدست آمد. متغيرهاي سن گيرنده ، كراتينين بعد از عمل، اوره بعد از عمل و بيماري زمينه اي ديابت با طول عمر بيماران ارتباط معني دار داشتند (0/05>P). ملاك آكائيكه براي مدل مخاطرات متناسب كاكس و مدل اسپلاين جريمه شده در كاكس بترتيب 1016/3 و 984/1 بدست آمد. نتيجه گيري: با توجه به ملاك آكاييكه كمتر و برازش دقيق تر مدل اسپلاين جريمه شده بر روي متغيرهاي پيوسته تاثير گذار بر روي بقاي بيماران پيوند كليه، مي توان از اين مدل به جاي مدل رايج مخاطرات متناسب كاكس، براي برآورد دقيق تر بقاي بيماران پيوند كليه بهره گرفت.

Background and Aim: Various methods are used to analyze the data in survival studies. The aim of this study was to compare the analysis results of penalized splines in Cox model and Cox proportional hazards model in relation to the effects of prognostic factors related to the survival of renal transplant patients. Material and Methods: This retrospective study included data of 876 renal transplant patients in Kermanshah, in Iran, from 2001 to 2015. Cox proportional hazards model and penalized splines in cox model were used. We used R version 3.3.2 for data analysis. The significance level was set at 0.05 and Akaike information criterion was used to compare the efficacy rates of these models. Results: Using Cox proportional hazards model, one, three and five year survival rates of the patients were 94.9, 92.3 and 90.2 percent, respectively. But the corresponding figures for penalized spline model were 95.6, 93.3 and 91.4 percent. The recipient's age, postoperative creatinine, urea after surgery and underlying diabetes were significantly associated with the patients' survival rates (p < 0.05). Akaike's criteria for Cox proportional hazards model and penalized spline model were 1016.3 and 984.1, respectively. Conclusion: Considering lower Akaike information criterion and suitability of penalized spline model for continuous variables affecting the survival of renal transplant patients, this model can be used instead of Cox proportional hazards model for more accurate estimate of survival rate of the renal transplant patients.