پايش وضعيت آلودگي فلزات سرب و كادميوم حوضه جنوبي درياي خزر به واسطه ماهي كفال طلايي با استفاده از سيستم GIS

Lead and Cadmium Pollution in the Southern Caspian Sea Basin through Liza aurata using the GIS System

بررسي حاضر با هدف پايش وضيعت آلودگي فلزات سنگين و سمي (سرب و كادميوم) حوضه جنوبي درياي خزر به واسطه ماهي كفال طلايي (Liza aurata) با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي GIS مي¬باشد. نمونه¬برداري از بافت آبشش ماهيان بالغ كفال، از 10 ايستگاه دركل نوار ساحلي جنوب درياي خزر در دو فصل بهار و پاييز انجام گرفت. جهت ارزيابي فضايي توزيع، تراكم، پهنه بندي و الگوي پراكنش فلزات از روش درون يابي، تابع تراكم كندي، آزمون موران و شاخص Gi* در سيستم GIS استفاده شد. ميزان جذب فلزات سنگين سرب و كادميوم در فصل بهار به ترتيب 1/88 و 1/23ميكروگرم برگرم و در فصل پاييز به ترتيب 1/42 و 0/79 ميكروگرم برگرم بود. تجزيه و تحليل نقشه هاي GIS نشان داد كه روند تراكم و تمركز هر دو فلز از سمت شرق به غرب به صورت نزولي مي باشد. الگوي پراكنش فلزات با توجه به آزمون موران و شاخصGi* به صورت خوشه اي قوي و داغ است كه نشان دهنده تجمع و نزديكي مناطق آلوده داراي تراكم بالا در مجاورت يكديگر مي باشد. در نهايت مي توان اين طور بيان نمود كه ميزان آلودگي مناطق شرقي درياي خزر (بندرتركمن و خواجه نفس) بسيار بالا بود و در مقايسه با استانداردهاي بين المللي بالاتر از حد مجاز مي باشد.

The present study aimed to survey heavy and toxic metal pollution (lead and cadmium) in the southern Caspian Sea basin through Liza aurata using geographic information system (GIS). Samples of the gill tissue of adult Liza aurata were taken in 10 stations over the southern coast of the Caspian Sea in spring and fall. Interpolation method, Kennedy density function, Moran test, and Gi* index in the GIS were used to determine the spatial distribution, density, zoning and distribution pattern of the metals. The uptake of lead and cadmium was 1.88 and 1.23 µg/g in spring, and 1.42 and 0.79 µg/g in fall, respectively. Analysis of GIS maps showed that concentration and centralization of both metals reduced from East to West. According to Moran test and Gi* index, the distribution of the metals had a strong and hot cluster pattern that reveals the accumulation and closeness of high-density polluted areas. Finally, it can be stated that the pollution of the eastern part of the Caspian Sea (Bandar Turkman and Khajeh-nafs) is higher than permissible international standard limits.