تاثير حذف غلاف بذر بر تحمل تنش شوري يونجه يك‌ساله (Medicago scutellata) در مرحله جوانه‌زني

The Effect of Seed Pod Removal on Salinity Tolerance of Annual Medic (Medicago scutellata) at the Germination Stage

علي‌رغم اهميت وجود يا حذف غلاف در بذر يونجه‌هاي يك‌ساله، متأسفانه پژوهش‌هاي چنداني در اين مورد انجام نشده است. به‌منظور بررسي نقش حذف غلاف بر جوانه‌زني بذر، رشد گياهچه و فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان در يونجه يك‌ساله (Medicago scutella L.) در شرايط تنش شوري، آزمايشي فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار در سال 1393 انجام شد. فاكتور اول شامل وجود يا حذف غلاف در بذر و فاكتور دوم تنش شوري در 5 سطح شامل 3، 6، 9 و 12 دسي زيمنس بر متر با نمك كلريد سديم و آب شهر به‌عنوان شاهد (0/62 دسي زيمنس بر متر) اعمال شد. نتايج نشان داد كه تنش شوري سبب تغيير در ويژگي‌هاي جوانه‌زني، رشد گياهچه و فعاليت آنزيم‌هاي پراكسيداز، كاتالاز، سوپر اكسيداز ديسموتاز و آسكوربيك پراكسيداز شد. با افزايش سطوح تنش شوري كاهش معني‌داري در سرعت و درصد جوانه‌زني و همچنين در طول ريشه‌چه، طول ساقه‌چه و وزن گياهچه مشاهده شد. با اين وجود؛ افزايش سطوح تنش شوري سبب افزايش فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان گرديد. جوانه‌زني و رشد گياهچه در بذرهاي بدون غلاف بيشتر از بذرهاي با غلاف بود؛ اما در مورد فعاليت آنزيم‌ها بين بذرهاي با غلاف و بدون غلاف تفاوت معني‌داري مشاهده نشد؛ به‌جز فعاليت آنزيم آسكوربيك پراكسيداز كه در بذرهاي بدون غلاف به‌طور معني‌داري بيشتر از بذرهاي با غلاف بود. نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه كاشت بذرهاي بدون غلاف داراي مزيت‌هاي جوانه‌زني و رشدي به‌ويژه در شرايط تنش شوري است.

There have been a few studies on removing the seed pods in annual medics, despite its importance. To investigate the role of pod removal on seed germination, seedling growth and antioxidant enzyme activities in annual medic (Medicago scutellata L.) Under salt stress, a factorial experiment was conducted based on a completely randomized design with four replications in 2014. Salinity at 5 levels: 0.62 (tap water as a control), 3, 6, 9 and 12 dS m-1 was applied using sodium chloride. The results showed that salt stress caused changes in the characteristics of germination, seedling growth and antioxidant enzyme activities. With increasing in salinity levels, rate and percentage of germination as well as root length, shoot length and seedling weight was significantly decreased. However, increasing salinity levels increased the activity of antioxidant enzymes. Germination and growth in seed without pod was greater than those in seeds with pod; however, there were no significant differences between antioxidant enzyme activity; except about ascorbic peroxide that was significantly higher in seed without a pod. In general, salinity reduced germination and growth and increased antioxidant enzyme activity of annual medics. The results showed that planting seeds without pod had advantages for better germination and growth, especially under saline conditions.