مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ارزيابي همبستگي فنوتيپي ژنوتيپي صفات آگرومورفولوژيكي با عملكرد و زودرسي در گونه‌هاي تتراپلوييد پنبه

چكيده فارسي :

عملكرد پنبه از پارامترهاي كمي است كه به وسيله ژن‌‌هاي متعدد كنترل مي شود. افزايش عملكرد پنبه فاكتور مهمي است كه تحت تاثير فاكتورهاي ژنتيكي و محيطي قرار مي گيرند. شناخت عوامل موثر بر عملكرد و زودرسي، و تاثيرات ژنتيكي و محيطي آن مي تواند در اصلاح ارقام جديد موثر باشد. در اين تحقيق 20 ژنوتيپ پنبه از گونه‌‌هاي زراعي هيرستوم و باربادنس در قالب طرح بلوك‌‌هاي كامل تصادفي در سال 1392 مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه رقم بختگان با 6/68 گرم و برگ پهن برگ قرمز با 6/74 گرم سنگين ترين وزن يك غوزه را داشتند و ارقام گيزا با 105/9گرم و ترمز 14 با 108/3 گرم و بار بادنس 111/5گرم (همگي از گونه باربادنس) داراي سبك ترين وزن سي غوزه بودند. بين عملكرد با صفات تعداد شاخه رويا (0/64)، طول بلندترين شاخه رويا (0/44) و وزن 30 غوزه (0/45) همبستگي ژنوتيپي مثبت و معني‌داري در سطح يك درصد وجود داشت. همچنين عملكرد با ارتفاع و تعداد شاخه زايا همبستگي منفي و معني‌ دار داشت (به‌ترتيب 0/47- و 0/50-). همبستگي ژنوتيپي مثبت و معني دار بين زودرسي با تعداد شاخه زايا (1/01)، طول شاخه زايا (0/61) و تعداد غوزه (0/58) مشاهده گرديد. در ضمن زودرسي با صفات ارتفاع (1/01-)، تعداد شاخه رويا (0/56)، طول بلندترين شاخه رويا (0/34-)، وزن 30 غوزه (0/28-) و عملكرد (0/46-) همبستگي ژنوتيپي منفي معني ‌دار نشان داد. بيشترين عملكرد مربوط به ژنوتيپ‌‌هاي سپيد (1862 كيلوگرم در پلات)، بختگان (2025)، خرداد (2330)، سيلند (1912)، سوپراكرا (2200)، تابلاديلا (1965) و چكوروبا (1933) بوده است.