پديد آورندگان :
محسنيان، نصراله دانشگاه آزاد اسلامي گرگان - گروه كشاورزي , داداشي، محمدرضا دانشگاه آزاد اسلامي گرگان - گروه كشاورزي , قاسمي بزدي، كمال سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات پنبه كشور گرگان
كليدواژه :
پنبه , عملكرد كل وش , G .hirsutum , G.barbadense
چكيده فارسي :
ه‌‌منظور ارزيابي خصوصيات مورفولوژيكي متمايزكننده ارقام پنبه و همبستگي بين صفات مختلف با نوع گونه، پژوهش حاضر در سال 1394 در ايستگاه تحقيقات پنبه هاشمآباد گرگان بر روي ارقام پنبه ساحل، گلستان، سپيد، SKT-133، M-13، لطيف، ترمز14، باربادنس و دكتر عمومي از دو گونه مختلف Gossypium hirsutumوG.barbadense در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي اجرا شد. خصوصيات مورد بررسي شامل ارتفاع، تعداد و طول شاخههاي زايا و رويا و تعداد گرهها، تعداد و وزن غوزه‌ها، وزن بذر، عملكرد وش و درصد كيل الياف ارقام بودند. براساس نتايج، براي تمام خصوصيات مورد بررسي، اختلاف معنيدار آماري در سطح احتمال يك درصد مشاهده شد كه نشاندهنده وجود تفاوتهاي بارز و قابل تمايز در بين ارقام مورد بررسي بود. خصوصيات مربوط به شاخههاي رويا و زايا از روند خاصي در بين ارقام دو گونه تبعيت نكردند و اين صفات را نميتوان وابسته به گونه دانست. از طرفي صفات ارتفاع گياه، تعداد غوزه، وزن غوزه، وزن بذر و درصد كيل الياف را مي‌توان به نوع گونه نسبت داد، بهطوري كه ارقام دكتر عمومي از گونه G.barbadense و SKT-133 از گونه G.hirsutum بهترتيب بيشترين و كمترين تعداد غوزه را توليد كردند. وزن غوزه از 3/25 گرم در رقم باربادنس تا 29/5 گرم در رقم ساحل متغير بود. بيشترين درصد كيل الياف (42/2 درصد) مربوط به رقم گلستان بود و رقم باربادنس از گونه G.barbadense كمترين درصد كيل الياف را داشت. عملكرد وش همبستگي مثبت و معني‌داري با وزن غوزه و عملكرد چين اول داشت. در مقابل، تعداد غوزه همبستگي منفي با درصد كيل الياف داشت. طبق نتايج مقايسات گروهي، گونه G.hirsutum از نظر صفات درصد كيل الياف 10/9 درصد، طول بلندترين شاخه رويا 27/5 سانتي‌متر، عملكرد چين اول 753 كيلوگرم در هكتار، عملكرد كل 791 كيلوگرم در هكتار و وزن غوزه 1/39 گرم نسبت به گونه G.barbadense برتري داشت بهطوري كه بالا بودن اين صفات نسبت به ساير صفات زراعي بيشترين تأثير را بر عملكرد نهايي داشتند. لذا آگاهي از روابط بين صفات و تأثير آن بر عملكرد كل مي‌تواند در افزايش توليد اين گياه ارزشمند مفيد باشد.
چكيده لاتين :
To evaluate the distinctive morphological characteristics of cotton cultivars, and the correlation among different traits of cotton species, current research was conducted on Sahel, Golestan, Sepid, M-13, SKT-133, Latif, Termez 14, Barbadense and Doctor Omumi cotton cultivars from 2 different species of Gossypium hirsutum and G. barbadense in randomized complete block design (RCBD) during 2015 year in Hashemabad Cotton Research Station, Gorgan, Iran. Studied traits were included of plant height, number and length of sympodia and monopodia branches, the nodes numbers, bolls number and weight, seed weight, yield and lint percentage. According to the results, for all of the studied traits, significant statistical difference (p
