اثر محلول پاشي اسيد ساليسيليك بر عملكرد و اجزاي عملكرد و برخي از صفات فيزيولوژيك ارقام عدس تحت تنش شوري (Lens culinaris Medik

Effect of foliar application of Salicylic Acid on yield and yield components and some physiological traits of Lentil (Lens culinaris Medik) varieties under salt stress

عدس، يكي از گياهان حساس به شوري است و تنش شوري در طول دورة رشد اين گياه، اثرات نامطلوبي بر رشد و عملكرد آن مي‌گذارد. به‌منظور تعديل تنش شوري و مطالعة اثر محلول پاشي اسيد ساليسيليك بر برخي صفات فيزيولوژيك، عملكرد و اجزاي عملكرد گياه عدس تحت تنش شوري در شرايط گلخانه اي، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پاية بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار به اجرا درآمد. فاكتور اول، شامل سه رقم عدس (كيميا، كرمانشاه و گچساران)، فاكتور دوم شامل سه سطح شوري (0، 60 و120ميلي مولار كلريد سديم) و فاكتور سوم، محلول پاشي با اسيد ساليسيليك شامل سه سطح (0، 0/2 و 0/5 ميلي مولار) بودند. نتايج نشان داد كه عملكرد دانة تودة محلي كرمانشاه در شرايط بدون تنش و محلول‌پاشي با اسيد ساليسيليك 5/0ميلي مولار و نيز ميزان آن در شرايط تنش شوري (60 و 120ميلي مولار) به‌ترتيب با دو تيمار اسيد ساليسيليك 0/2 و 0/5 ميلي‌مولار نسبت به دو رقم ديگر، بيشتر بود. تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف كه دو جزء مهم عملكرد هستند، در تودة محلي كرمانشاه، بيشتر از دو رقم ديگر بود. همچنين، برهمكنش كلية عامل ها روي تعداد شاخة فرعي، وزن 100دانه، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، مالون‌دي‌آلدهيد اسيد و پرولين، معني دار بود. اثر اسيد ساليسيليك بر بهبود رشد و افزايش عملكرد و اجزاي عملكرد در شرايط تنش شوري معني‌دار بود و باعث افزايش عملكرد دانه گرديد. در كل، تودة محلي كرمانشاه در شرايط شوري60 و 120ميلي مولار، به‌ترتيب با محلول‌پاشي اسيد ساليسيليك 0/2 و 0/5 ميلي مولار نسبت به دو رقم ديگر، از نظر اكثر صفات مورد بررسي، نتيجة بهتري را نشان داد.

Lentil is considered as salinity sensitive species and is adversely affected in response to the salt stress in terms of growth and yield. This pot experiment was conducted to determine the effect of exogenous salicylic acid (SA) application on physiology, growth, yield and yield components of lentil grown under salt stress in greenhouse conditions, in a factorial arrangement based on Randomized Completely Block Design with three replications. The first factor was cultivars of lens (Kimiya, Ghachsaran and Kermanshah) and the second factor was three levels of salinity (0, 60 and 120 mM NaCl) and the last one was foliar application by distilled water and two levels of salicylic acid (0.2, 0.5 mM). The results showed that seed yield of Kermanshah cultivar in non-salt conditions and foliar application of 0.5 Mm salicylic acid was 168/88 g/m2 and in salinity condition (60 & 120 mM) Kermanshah cultivar produced more yield than two other cultivars in both levels of salicylic acid foliar applications at 0.2 and 0.5 mM, respectively. The pod number per plant and seed number per pod are two important yield components that were higher in Kermanshah cultivar than that in two other cultivars. Also, the results of variance analysis showed that the interactions of all factor on the number of branches, number of pods per plant, seed weight, seed yield, biological yield, harvest index, malondialdehyde MDA and proline was significant. Salicylic acid effect on growth, seed yield and yield components under salinity stress was due to significant increase in growth rate. In consequence, Kermanshah cultivar in application of 0.2 and 0.5 mM of salicylic acid with 0.2 and 0.5 mM under salt conditions 60 and 120 Mm showed a better performance in most considerable traits rather than two other cultivars.