تاثير سياست‌هاي كلان اقتصادي بر توزيع درآمد در ايران

The Effect of Macroeconomic Policy on Income Distribution in Iran

هدف اين مقاله، بررسي تأثير سياست‌هاي مالي (مخارج دولت و درآمدهاي مالياتي مستقيم) و پولي (ذخيرة قانوني بانك‌ها نزد بانك مركزي و بدهي آن‌ها به بانك مركزي) بر وضعيت توزيع درآمد در اقتصاد ايران است. براي نشان دادن اين تأثيرات از يك الگوي اقتصادسنجي كلان استفاده شده است. شاخص نشان‌دهندة وضعيت توزيع درآمد ضريب جيني است. ضرايب معادلات الگو از طريق روش حداقل مربعات معمولي و به صورت جداگانه براي دورة 86-1338 برآورد و پايايي هر كدام از اين معادلات به‌وسيلة آزمون ديكي- فولر تعميم يافته بررسي شده است .براي نشان دادن اعتبار مدل، مدل براي دوره 86-1356 شبيه‌سازي و اعتبار آن توسط شاخص ميانگين مجذور خطا تأييد شده است. نتايج نشان مي‌دهند كه افزايش هر كدام از سه متغير مخارج دولت، درآمد ماليات‌هاي مستقيم دولت و يا ذخاير قانوني بانك‌ها نزد بانك مركزي، باعث كاهش ضريب جيني مي‌شود و افزايش بدهي بانك‌ها به بانك مركزي، ضريب جيني را افزايش مي‌دهد. همچنين مشخص شده كه در بين متغيرهاي مذكور، تأثير مخارج دولت بر ضريب جيني بيشتر از سايرين بوده است.

The aim of this paper is to review the effects of fiscal and monetary policies on the status of income distribution in Iran. Therefore, a Macro econometric Model is used to show the effects of government spending, direct income tax, trade bank’s legal deposits at the central bank and the central bank’s claims on trade banks. Gini coefficient is also used as an index of income distribution. Based on the results of augmented D-F test with macro data of Iran between 1338-86, each equation is estimated by OLS separately. To evaluate the performance of the model, a dynamic simulation between 1356-86 was performed and demonstrated that it is a reliable model with the use of mean square errors (MSE). The results indicate that Gini coefficient decreases as government spending, direct income tax and the trade bank’s legal deposits at the central bank increase. But Gini coefficient increases when the central bank’s claims on trade banks increase. It was also found that the effect of government spending on Gini coefficient is more prominent than others.