تبيين عوامل اثرگذار بر انتخاب نظام ارزي در ايران و ساير كشورهاي عضو اپك

Determination of effective factors of exchange rate regime choice in Iran and other OPEC countries

انتخاب نظام ارزي از طريق اثرگذاري بر بسياري از متغيرهاي اقتصادي مي‌تواند نقش بسزايي در شرايط موجود و آينده هر جامعه‌اي ايفا نمايد. از طرف ديگر عوامل اثر گذار بسياري در انتخاب نظام ارزي موثر هستند. اين مقاله به دنبال شناسايي و بررسي نوع اثرگذاري اين عوامل بر انتخاب نظام ارزي در ايران و كشورهاي عضو سازمان اپك (OPEC) مي‌باشد. به همين جهت از داده‌هاي دوره 1995 تا 2012 به ترتيب با استفاده از مدلهاي پروبيت براي ايران و پروبيت پانل با اثرات ثابت براي كشورهاي عضو اپك به برآورد روابط پرداخته شده است. نتايج حاصل از روابط برآورد شده نشان مي‌دهد از بين تمامي عوامل اثر گذار، شامل عوامل ساختاري، كلان اقتصادي و مالي كه در بسياري از مطالعات نظري و تجربي مورد توجه قرار گرفته‌اند، مهمترين عامل در افزايش احتمال انتخاب نظام ارزي توسط كشورهاي فوق متغير ذخاير ارزي مي‌باشد. نتيجه فوق مي‌تواند از دو جهت قابل توجه باشد. به اين معنا كه اقتصادهايي با ذخاير بين‌المللي زياد به علت آنكه اين ذخاير مي‌توانند به حفظ يك نرخ ارز ثابت كمك كنند، تمايل به انتخاب يك رژيم ارزي ثابت دارند. از سوي ديگر در كشورهاي مورد بررسي تامين كسري بودجه دولت با افزايش نرخ ارز يكي از راه حل هاي اتخاذ شده جهت جلوگيري از انباشت بدهي‌ها در بودجه‌هاي سالانه مي‌باشد.

Selection of the currency system through various economic variables plays a significant role in the future of every society. In addition, many factors influence this choice of a country's currency. Therefore, in this paper we seek to identify and evaluate the impact of these factors on the choice of currency regime in Iran and member of OPEC. In order to achieve experimental results, data from 1965 to 2012 related to Iran and the OPEC member countries are used and the equations are estimated by two different methods which are probit model and probit random panel model.The results indicate that the most important factor in increasing the probability of choosing a fixed currency system of these countries, is foreign reserves variable. In fact, this finding implies that whenever these countries have adequate reserves to meet its budgetary resources, exchange rate were fixed (Positive correlation between the foreign currency reserves and fixed exchange rate regime). On the other hand, whenever they’ve been faced with a shortage of foreign currency reserves, their exchange rate has been changed (Negative correlation between the foreign currency reserves and fixed exchange rate regime).