پديد آورندگان :
نيك نيايي، اميربرديا دانشگاه تهران - پرديس ابوريحان - گروه علوم زراعي و اصلاح نباتات، تهران، ايران , اكبري، غلامعباس دانشگاه تهران - پرديس ابوريحان - گروه علوم زراعي و اصلاح نباتات، تهران، ايران , چائي چي، محمدرضا دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، كرج، ايران , رحيميان مشهدي، حميد دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، كرج، ايران , افضل زاده، احمد دانشگاه تهران - پرديس ابوريحان - گروه علوم دام و طيور، تهران، ايران , قرباني جاويد، مجيد دانشگاه تهران - پرديس ابوريحان - گروه علوم زراعي و اصلاح نباتات، تهران، ايران
كليدواژه :
وزن خشك علفهاي هرز , كشت مخلوط افزايشي , شاخص برابري سطح زمين , درصد پروتئين
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: امروزه كشت هاي مخلوط به سبب برتري هاي فراوان، از جمله بهبود شرايط خاك، افزايش جذب منابع و كنترل بهتر علف هاي هرز بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است. كشت هاي مخلوط بدليل تأثير مثبت شان در كيفيت علوفه نقش با اهميت تري را در نظام هاي زراعي به دست آورده اند. افزون بر موارد يادشده، كشت هاي مخلوط سبب افزايش جذب تشعشع خورشيد، افزايش فعاليت‌هاي ريزموجود (ميكروارگانيسم)هاي خاك و نيز شرايط بهتر نظام كشت در برابر علفهاي هرز و آفات مي شود. بررسي كشت مخلوط ذرت و سورگوم با برخي گياهان لگوم از جمله ماش، لوبيا چشم بلبلي و شبدر برسيم براي بررسي برتري هاي كشت مخلوط شامل افزايش عملكرد، بهبود كيفي علوفه به لحاظ درصد پروتئين و تأثير آن روي كنترل علفهاي هرز از هدف هاي اين پژوهش بوده است تا بتوان مناسب ترين كشت مخلوط را با توجه به شرايط اقليمي منطقه و ميزان درآمد كشاورزان به صورت كاربردي توصيه كرد.مواد و روش ها: به منظور بررسي تأثير كشت مخلوط افزايشي ذرت و سورگوم همراه با چند گياه لگوم بر كميت و كيفيت علوفه و رشد علفهاي هرز، آزمايشي در طي سالهاي زراعي 1389 و 1390 در منطقه اسلام شهر، روستاي مافين آباد واقع در استان تهران اجرا شد. سه گياه لگوم شبدر برسيم، ماش و لوبيا چشم بلبلي با توجه به شرايط اقليمي منطقه با دو گياه اصلي ذرت و سورگوم در دو تراكم 50 و 100 درصد گياه لگوم در حالت تك كشتي به صورت كشت مخلوط افزايشي كشت شدند و در نهايت 22 تيمار به صورت تصادفي در هر تكرار قرار گرفت. صفات مورد ارزيابي در اين تحقيق شامل عملكرد، وزن خشك علوفه، درصد پروتئين، شاخص برابري زمين، مزيت اقتصادي بودند. نتايج و بحث: نتايج اين آزمايش نشان داد كشت مخلوط افزايشي سبب شد وزن خشك علوفه، درصد پروتئين و سود خالص افزايش يابد. همچنين كشت مخلوط افزايشي باعث كاهش معنيدار وزن خشك علفهاي هرز شد، در ضمن شاخص نسبت برابري زمين (LER) در همه ي تيمارها بيش از يك مشاهده شد. در ميان همه ي تيمارها، تيمار كشت مخلوط ذرت همراه با لوبيا چشم بلبلي در تراكم 100 درصد لوبيا، داراي بهترين شرايط، بالاترين وزن خشك علوفه، درصد پروتئين و شاخص برابري زمين بود. همچنين نتايج نشان داد كشت هاي مخلوط افزايشي ذرت و سورگوم همراه لگوم (به ويژه ذرت و سورگوم همراه لوبيا چشم بلبلي 100 درصد) را مي توان به عنوان كشت هايي داراي عملكرد بالا، كيفيت علوفه بهتر و برتري اقتصادي بيشتر نسبت به تك كشتي و همچنين به عنوان روشي جايگزين براي رويارويي با علفهاي هرز به كشاورزان توصيه كرد.نتيجه گيري: در نهايت نتايج آزمايش نشان داد، كشت مخلوط مي تواند در افزايش ميزان علوفه، بهبود كيفيت علوفه و همچنين كنترل علفهاي هرز مفيد بوده و نقش مثبتي ايفا كند. كشت هاي مخلوط در اين آزمايش همگي LER بيش از 1 و بيشترشان سود اقتصادي بالاتري نسبت به تك كشتي همراه علفهاي هرز نشان دادند كه اين موضوع ميتواند همه ي كشت هاي مخلوط حاضر در طرح را به صورت شايان توصيه براي كشاورزان نشان دهد. اين موضوع در كشت هاي مخلوط ذرت و سورگوم همراه لوبيا چشم بلبلي به ويژه در تراكم 100% لوبيا چشم بلبلي به روشني خود نمايي مي كند. بنابراين استفاده ازكشت مخلوط را مي توان به عنوان راهي براي افزايش عملكرد، درآمد، كيفيت علوفه (افزايش پروتئين) و كنترل جمعيت علف هاي هرز به كشاورزان توصيه كرد.
چكيده لاتين :
Introduction: Intercropping has many advantages including improved soil conditions (Chen et al., 2004),
increased resources and better weed control (Banik et al., 2006). Due to their positive effect on forage quality,
intercropping of cultures has an important role in farming systems. Furthermore, intercropping improves
absorption of solar radiation, increases the activity of soil microorganisms and contributes to better weed- and
pest-resistant conditions (Karadage, 2004). The goal of this research is to investigate intercropping of maize and
sorghum with legumes, such as mung beans, cowpeas and clover, in order to evaluate the benefits. The benefits
should include increased yield, improved quality forage (higher protein levels), and better weed control.
Intercropping should best suit the climatic conditions of the region and improve agricultural practices.
Materials and methods: In order to investigate the effect of additive intercropping of maize and sorghum with
legumes on qualitative and quantitative forage and weed growth, a field experiment was carried out over two years,
in the 2011-12 growing seasons in the village of Mafin-Abad, in the Eslamshahr region of Tehran Province. Maize
and sorghum monoculture and their intercropping with three different legumes (mung beans, cowpeas and berseem
clover) in different additive intercropping systems were compared in a randomized complete block design (RCBD)
with three replications. The traits evaluated in this study include yield, forage dry matter, protein, index against
ground, and economic advantages.
Results and discussion: The results showed that intercropping increased forage dry matter and crude protein.
Intercropping also significantly decreased weed dry weight. In all intercropping treatments, LER was above 1,
indicating yield advantages for intercropping. Maize and cowpeas in the 100% density treatment showed the best
results over both years and produced the highest dry forage yield, LER and CP and the least amount of weed dry
weight. Based on the results of this experiment, it could be concluded that maize and sorghum-legume
intercropping could substantially increase forage quality and quantity. These intercrops can be recommended to
replace monoculture systems. Maize and sorghum-cowpea additive intercropping could be highly recommended
because of higher forage quality and quantity with fewer side effects on the environment.
Conclusion: The results showed that intercropping could be used to increase yield, improve forage quality and
weed control. Intercropping cultures also indicated that LER was more than 1 and led to a higher economic profit
in comparison with a monoculture. This can be a suggestion for farmers to use intercropping in this recommended
form. In the intercropping of maize and sorghum and cowpea, particularly with a density of 100%, cowpea clearly
manifests itself. Therefore, intercropping can be recommended to farmers as a way to boost performance, revenue,
forage quality (protein) and control weeds.
