واكاوي گفتمان سنت گراي سيدحسين نصر

مقاله حاضر در پي آن است تا بررسي منظومه فكري گفتمان سنت گراي سيد حسين نصر را مورد توجه قرار دهد. حقيقت امر اين است كه آراء و انديشه هاي اين متفكر سنت گرا حول اعتقاد به سنت و حكمت خالده صورت بندي شده است. پيام اصلي حكمت خالده يا خرد جاودان، تمايز ظاهر و باطن اديان و كثرت ظاهري و وحدت باطني آنهاست. از منظر اين انديشمند سنت گرا، انسان سنتي از امر قدسي يا عقل كلي جدا شدني نيست و همواره به امر قدسي رجوع مي كند. از آنجا كه امر قدسي ازلي و ابدي است، بنابراين لايتغير است و در نتيجه سنت نيز كه به امر قدسي رجوع دارد، لايتغير خواهد بود. نصر منتقد سرسخت و دو آتشه مدرنيته و اومانيسم مترتب بر آن است و به همين اعتبار او اشتياق زايد الوصفي به عرفان وتصوف شرقي نشان مي دهد و از اين رهگذر، مخالفت صريح خويش را با علم زدگي، تجربه گرايي، عقلانيت ابزاري ، مادي گري وانسان محوري اعلام مي نمايد. نصر اصلاح دين يا به زباني ديگر پروتستانتيسم اسلامي را تماماًرد مي كند چرا كه به زعم او، اصلاح دين منجر به ساختار شكني از دين مي شود و فرجامي جز سكولاريزم و دين ستيزي ندارد. گر چه نصر ذيل نحله سنت گرايي و مخالفت با مدرنيسم تعريف مي شود اما دفاع تمام قد و بي پرده او از پلوراليزم ديني و انتقاد آشكار او از اسلام سياسي و ايدئولوژيك از جمله نشانه ها و عناصر بنيادين در گفتمان او به شمار مي آيند كه قضاوت نهايي درخصوص هندسه معرفتي اين متفكربلندآوازه رادشوارميكند. فرضيه مقاله بيان مي دارد كه گفتمان سنت گرايي به پيش قراولي سيد حسين نصر، عناصر و دقايق سازنده گفتماني خويش را در تقابل با مدرنيسم و عقل نقاد خود بنياد كانتي صورت بندي مي نمايد اما به دليل توشه گيري از مفاهيمي چون پلوراليزم دچار نقص غرض شده و پروژه فكري اين متفكر سنت گرا كه در تقابل با تجدد صورتبندي مي شود دچار تهافت و تناقض بنيادين مي شود؛ چرا كه نمي توان از يك طرف مدافع سنت و خرد جاودان بود ولي از سويي ديگر نشانه هايي همچون پلور اليزم را تبليغ نمود كه از مفاهيم و نشانه هاي شاخص مدرنيته به شمار مي آيند.