مدرنيته و انديشه احياگر : مروري بر انديشه سياسي سيدقطب

Modernity and Revitalizing Islamic Thought: a review on Sayyid Qutb's Political Thought

اسلام گرايي، يكي از گرايشات مهم در قرن بيستم و آغاز هزاره سوم ميلادي بوده است. هرچند اين گرايش ، طيف هاي گوناگوني داشته است، اما همگي در چند مورد اشتراك نظر داشته اند و آن اينكه: مدرنيته به وعده رستگار و خوشبخت كردن انسان كه نويد آن را در آغاز عصر روشنگري داده بود ، جامه عمل نپوشانيده است؛ مدرنيته با بسياري از مباني ارزشي و اخلاقي اسلامي سر سازگاري ندارد و بالاخره اينكه براي حل معضله هاي عقب ماندگي ، غربزدگي و... و مي بايست دست به احياي «آيين» اسلام زد. ما در اين نوشتار به بررسي انديشه يكي از اين اسلام گرايان ، يعني سيد قطب خواهيم پرداخت و در اين بررسي، سوال اصلي ما بدين قرار طراحي مي شود: « مدرنيته - كه نفي آن يكي از اجزاي اصلي منظومه فكري سيد قطب است – تا چه حد در شكل گيري انديشه سياسي سيد قطب تاثير گذاشته است ؟». علاوه بر اين، به بررسي اين موضوع نيز خواهيم پرداخت كه اسلام گراياني چون سيد قطب در مخالفت و نقد مدرنيته با چه تناقضاتي مواجه اند. براي تحقيق و بررسي اين سوال و اين موضوع ، از روش « هرمنوتيك اسكينر » در بررسي انديشه سياسي استفاده شده است. مضاف بر اين، از مباحث و نظريه « شرق شناسي » نيز براي تحليل دقيق تر و كامل انديشه سيد بهره جسته شده است .

Islamism has been one of significant intellectual leanings in the twentieth century and early third millennium. Although the leaning has various spectrums, all of them have consensus on several points: modernity has not realized its vow at the start of Enlightenment Age based on human's prosperity and emancipation; modernity is not consistent with many Islamic values and ethical principles; and we should revitalize Islam as an "ism" or school in order to overcome such problems as backwardness, westernizing and so on. In this article, we will deal with one of these Islamists, namely Sayyid Qutb. Our main question is: how much has modernity impacted the formation of Sayyid Qutb's political thought? Furthermore, we will explore this subject that what the contradictions are that islamists like Sayyid Qutb face. We will use Skinner's hermeneutics for examining Sayyid Qutb's political thought. In addition, the theory of orientalism has been used for acquiring a more precise and perfect knowledge about Sayyid Qutb's thought.