تأثير مصرف پساب تصفيه شده شهري بر بيماري‌زايي نماتد ريشه‌گرهي، Meloidogyne javanica در گوجه‌فرنگي

The effect of waste-water on root knot nematode, Meloidogyne Javanica pathogenicity on tomato

در سال‌هاي اخير مصرف پساب تصفيه شده شهري و صنعتي به عنوان آب آبياري در كشاورزي رواج يافته است. از طرف ديگر نماتدهاي انگل گياهي خصوصاٌ گونه‌هاي مختلف نماتد ريشه‌گرهي خسارت زيادي را به اغلب محصولات كشاورزي وارد مي‌سازند و تلاش هاي زيادي براي كنترل آنها صورت مي‌گيرد. به منظور بررسي تاثير مصرف پساب بر جمعيت و خسارت نماتد ريشه‌گرهي روي گوجه‌فرنگي، از غلظت‌هاي مختلف پساب (0، 25، 50، 75 و 100% پساب در آب معمولي) براي آبياري گوجه‌فرنگي‌هاي مايه‌زني‌شده با نماتد، در قالب طرح كاملاٌ تصادفي با شش تكرار در شرايط گلخانه استفاده شد. ارزيابي نتايج سه ماه بعد از مايه‌زني با نماتد و با استفاده از شاخص‌هاي رشدي و ميزان عناصر غذايي در گياه ميزبان، و پارامترهاي رشد ‌و ‌نموي نماتد صورت گرفت.‌ نتايج تجزيه واريانس و مقايسه ميانگين داده‌هاي حاصل، نشان دهنده تاثير مثبت پساب در افزايش ميزان شاخص‌هاي رشدي و مقدار عناصر غذايي موجود در گياه بود، بدين ترتيب كه ميانگين طول ساقه حدود 62 درصد (از 32 سانتي‌متر به 50 سانتي‌متر) و وزن‌ تازه آن 30 درصد (از 28 گرم به 40 گرم) در پساب كامل نسبت به شاهد افزايش يافت. عناصري همچون ازت، فسفر، كلسيم و منيزيم نيز با افزايش غلظت پساب در آب آبياري افزايش يافتند. با اين‌حال مقادير مختلف پساب در آب آبياري اثر كمي روي شاخص­هاي رشد و نموي نماتد داشتند.

In recent years, application of municipal and industrial wastewater as irrigation water in agriculture has increased. Plant parasitic nematodes, especially root knot nematodes, cause damage to the most of agricultural products, and many efforts have been done to control them. To investigate the effects of wastewater on root knot nematode pathogenicity and damage on tomato, the inoculated plants by nematode were irrigated by different amounts of wastewater (0, 25, 50, 75, and 100 %) in tap water as a completely randomized design with six replications. Analysis of variance and mean comparisons showed the positive effect of wastewater on increasing of growth indices and nutrient elements of plants. Thus, the length and fresh weight of plant shoots in 100% wastewater treatment increased: 62% (from 32 to 50 cm) and 30% (from 28 to 40 gr) compared to control, respectively. Nutrient elements such as nitrogen, phosphorus, calcium and magnesium also increased in wastewater treatments. However, the effects of wastewater were less on nematode pathogenicity.