تأثير مكمل روي بر رشد قدي دختران كوتاه قد دبستاني

The effect of zinc supplementation on linear growth in short stature school-aged children in Qazvin

توقف رشد جسمي يكي از تظاهرات زودرس كمبود روي است. هدف: مطالعه به منظور تعيين تأثير مكمل روي بر رشد قدي دختران دبستاني (مقطع پنجم دبستان) شهر قزوين انجام شد. مواد و روش ها: اين كارآزمايي باليني تصادفي دوسوكور طي 5 ماه در سال 84-1383 انجام شد. 30 دانش آموز كوتاه قد (زير صدك سوم قدي) 10 تا 11 ساله به طور تصادفي به دو گروه تقسيم شدند. به يك گروه داروي سولفات روي به ميزان 15 ميلي گرم در روز و به گروه ديگر دارونما داده شد. 15 دانش آموز سالم نيز جهت مقايسه رشد در نظر گرفته شدند. سطح سرمي روي، وزن، قد و وضعيت تغذيه در ماه هاي صفر،4،3،2،1و5 براي هر دانش آموز اندازه گيري شد. داده ها با آزمون هاي آماري واريانس، تي و مجذور كاي تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: از 725 دانش آموز مورد بررسي، 52 نفر (%7/1) زير صدك سوم قدي قرار داشتند كه 30 نفر از آنها وارد مطالعه شدند. ميانگين سني دانش آموزان شركت كننده 0/5±10/5 سال بود. غلظت سرمي روي قبل و بعد از درمان در گروه دارو به ترتيب 9/04±81/1 و 99/12± 89/5 ميكروگرم بر دسي ليتر و در گروه دارونما 17/80± 86/13 و 7/82±72/66 ميكروگرم بر دسي ليتر بود كه در گروه دارو افزايش و در گروه دارونما كاهش نشان داد و اين تفاوت ها از نظر آماري معني دار بود (0/009=p). تنها يك كودك غلظت سرمي روي اوليه زير 70 ميكروگرم بر دسي ليتر داشت. ميانگين تغييرات رشد در هر سه گروه در ماههاي 3،4 و 5 پس از درمان نسبت به ابتداي مطالعه افزايش معني داري را نشان داد. اين تفاوت در گروه دارو چشمگير و در حد رشد قدي كودكان گروه شاهد بود (0/004=p). تغييرات رشد قدي در انتهاي مطالعه در گروه دارو 0/9± 3/22، در گروه دارونما 0/7±2/23 و در گروه شاهد 1/59 ±3/02 سانتي متر بود. درصد افزايش وزن نسبت به ابتداي مطالعه تنها در ماه آخر معني داري بود. نتيجه گيري: مكمل روي تأثير مثبتي در افزايش قد، وزن، غلظت سرمي روي، بهبود وضعيت اشتها و تغذيه كودكان دارد. لذا، با توجه به شيوع قابل ملاحظه كمبود روي در بين دانش آموزان، استفاده از مكمل روي در اين گروه سني توصيه مي شود.

Background: Physical growth retardation is an early and prominent feature of zinc deficiency. Objective: To determine the effect of zinc supplementation on linear growth of school children with short stature in Qazvin during 2004-2005. Methods: The study was designed as a double-blind randomized clinical trial during a 5-month period. Anthropometric data were collected at 0, 1, 2, 3, 4, and 5 months. Measurements included plasma zinc concentration, height, weight, nutrition state. Subjects were 30 short stature female students (<3rd percentile) aged 10-11 years. Children were randomly divided into two groups, one with zinc supplementation (15mg/day ZnSo4) and the other with placebo. As control group, 15 healthy children with normal growth were included. Findings: The prevalence of short stature in children was 7.1% (52 from 725 children). The mean age was 10.5±0.5 years. After supplementation, zinc group showed a higher serum zinc concentration (89.5±12.99 vs. 81.1±9.04 μg/dl, p=0.009) compared to the placebo group (72.66±7.82 vs. 86.13±17.8 μg/dl) with one child found to have serum zinc concentration of less than 70 μg/dl. The linear growth rose at 3, 4, and 5 months following supplementation. The height velocity was significantly increased in zinc group (3.22±0.9cm) comparing with placebo (2.33±0.7cm) and control (3.02 ±1.59cm) groups (p=0.004). The weight increase was statistically significant only at the end of 5 months compared to the beginning of study. Conclusion: Zinc supplementation caused an increase in growth velocity and serum zinc concentration. Regarding the notable prevalence of zinc deficiency in female students during the adolescence growth spurt, zinc supplementation is recommended.