ترافشارش راستبُر ستبرپوست در همتافت تكاب، شمال باختر ايران

Thick-skinned dextral transpression in Takab complex, NW Iran

در اين پژوهش دگرشكلي ترد در همتافت تكاب بررسي شده است. دو دسته گسل اصلي در شمال خاور تكاب تغييرشكل اين منطقه را كنترل كرده است. دسته اول با شيب زياد و روند شمال شمال باختر- جنوب جنوب خاور داراي سازوكار اصلي راستالغز راستبُر و مؤلفه وارون است. دسته دوم با شيب متوسط، سازوكار وارون و روند باختر شمال باختري- خاور جنوب خاوري كه به روشني با گسلهاي دسته اول جابهجا شده‌اند. برونزد سنگ‌هاي دگرگون پيسنگ در فراديواره اين گسلها، درگيري پيسنگ منطقه با گسلش جوانتر و دگرشكلي ستبر پوسته و بالا آمدن آنها را گواهي ميدهد.گسلهاي اصلي كه سازو كار راستالغز راستبر با مؤلفه وارون دارند موجب شكلگيري ترافشارش شيبدار در اين گستره شدهاند. چينهاي مرتبط با گسلش كه در فراديواره و فروديواره گسلها به وجود آمدهاند -بهويژه در رسوبات سنوزوييك- به خوبي فعاليت جوان منطقه و بالاآمدگي اين گستره را نشان ميدهند. گسترش گسلهاي عادي و چينهاي محلي، و در پي آن، روكانون زمينلرزههاي رخ داده در منطقه، شاهدي بر فعال بودن زمينساخت منطقه است. برداشت ساختاري و تحليل آنها مشخص ميكند كه گسلهاي اصلي و پر شيب منطقه كه سازوكار راستالغز راستبر با مؤلفه وارون دارند، دگرشكلي اين گستره را كنترل ميكنند و با افزايش دگرشكلي موجب تبديل كرنش همگن (homogenous strain) به كرنش تقسيم شده (partitioned strain) شدهاند و همچنين دگرشكلي سنگهاي سنوزوييك كه روي سنگهاي دگرگوني پيسنگي قرار دارند نشاندهنده ترافشارش شيبدار راستبر است. در اين منطقه دگرشكلي در پوشش رسوبي جوانتر (رسوبات سنوزوييك)، به پيروي از تغيير شكل ستبرپوست در پي سنگ دگرگوني رخ داده است.

In this study, brittle deformation in Takab complex is discussed. Deformation in the Takab area has been controlled by two sets of major faults. The first set is characterized by NNW-SSE trending steeply-dipping dextral strike-slip faults with reverse component. The second set includes WNW-ESE trending moderately-dipping reverse faults which have been obviously displaced by the first set. The basement metamorphic rocks are exposed in the hangingwall of the faults indicating thick-skinned type of deformation and exhumation in the area. The major strike-slip reverse faults have resulted in dextral inclined transpression in the Takab complex area. Fault-related folds in hangingwall and footwall of the faults especially in the Cenozoic sediments indicate young activity and uplift in the area. Development of normal faults and local folds, as well asthe occurrence of earthquakes in the area imply that it is tectonically active. Structural analysis in this area reveal that the major steeply-dipping strike-slip reverse faults have controlled deformation and changedthe homogeneous strain to partitioned strain.Deformation of Cenozoic rocks overlying the basement metamorphic rocks indicate a dextral inclined transpression. Deformation in the younger sedimentary cover (Cenozoic sediments) is related to thick-skinned deformation in the basement metamorphic rocks.