ارتبـاط كيفيت خـواب، كيفيت زندگي و بعضي فاكتورهاي خوني در بيماران تحت درمان با همودياليز نگهدارنده

Correlation of quality of sleep or quality of life and some of blood factors in hemodialysis patients

زمينه و هدف: علي رغم پيشرفت‌هاي زيادي كه در درمان بيماري نارسايي مزمن كليه صورت گرفته كيفيت زندگي به عنوان يك مشكل بزرگ در اين گروه از بيماران به مخاطره افتاده است. با توجه به شيوع بالاي اختلال خواب و مشكلات وابسته به آن در بيماران دياليزي، اين مطالعه با هدف بررسي ارتباط بين كيفيت خواب، كيفيت زندگي و بعضي فاكتورهاي خوني در بيماران تحت درمان با همودياليز نگهدارنده انجام شد. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي- تحليلي است كه در 85 بيمار تحت درمان با همودياليز نگه دارنده در سال 84- 83 انجام گرفته است. نمونه ها از بخش هاي همودياليز سه بيمارستان آموزشي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي تهران و ايران و براساس نمونه گيري مبتني بر هدف انتخاب شدند. كيفيت خواب با استفاده از پرسشنامه كيفيت خواب پيتس برگ (PSQI) و كيفيت زندگي با استفاده از پرسشنامه كوتاه 36 سوالي (SF36) اندازه‌گيري شد. جهت تجزيه و تحليل داده ها از آزمون هاي آماري t، من ويتني، كاي دو، تست دقيق فيشر و ضريب همبستگي اسپيرمن استفاده شد. يافته ها: 63 بيمار (71%) كم مي خوابيدند (نمره كل كيفيت خواب بيشتر از 5 بود). ابعاد رواني (MCS) و ابعاد فيزيكي (PCS)، ‌ارتباط معكوسي با نمره كل كيفيت خواب داشت (0/01<‌P). بعد فيزيكي كيفيت زندگي ارتباط معني دار و مثبت با هموگلوبين و ارتباط معكوس با سن (0/05

Bacground and aim: Although considerable progress has been made in the treatment of chronic kidney disease, compromised quality of life continues to be a significant problem for patients receiving hemodialysis (HD). However, in spite of the high prevalence of sleep complaints and disorders in this population, the relationship between these problems and quality of life of patients on dialysis is not known in Iran. Therefore, this study was aimed to investigate correlation between quality of sleep and quality of life (HRQoL) and some of blood factors in hemodialysis patients. Methods: This descriptive and analytical study was accomplished on 85 of hemodialysis patients in 1383-84. The samples were chosen on the basis of a non-randomized sampling selected from the educational hospitals of Iran and Tehran medical science universities. Quality of sleep was measured using the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) and HRQoL was measured using the Medical Outcomes Study 36-item Short Form (SF-36). Data were analyzed using 2, two-tailed Fishers exact, Mann–Whitney, and Spearman correlation coefficient tests.. Results: Sixty-three (71%) of the patients were ‘poor sleepers (global PSQI>5). The SF-36 mental component summary (MCS) and physical component summary (PCS) correlated inversely with the global PSQI score (P<0.05). The PCS score also correlated with age (P<0.05, hemoglobin (P<0.05). Global PSQI score correlated inversely with hemoglobin, serum albumin, mental component summary (MCS) and physical component summary (PCS) (P<0.05). Subjects with global PSQI>5 had a lower hemoglobin and lower HRQoL in all SF-36 domains (P<0.05). Conclusion: Poor sleep is one of the common problems in these patients and causes low HRQoL. Low level of hemoglobin and albumin result in decreasing of quality of life and quality of sleep. Regulation of hemoglobin, albumin, and other blood factors in patients can lead to better sleep and thus increasing of quality of life in them.