اثربخشي ذهن‌آگاهي بر استرس ادراك‌شده و كنترل فشارخون در بيماران ديابتي نوع‌ 2

Efficacy of Mindfulness on Perceived Stress and Blood Pressure Control in Patients with Type 2 Diabetes

سابقه و هدف: ذهن‌آگاهي به منظور كاهش استرس و فشار‌خون در افراد مبتلا به بيماري‌هاي مزمن به‌كار مي‌رود. هدف اين مطالعه بررسي اثربخشي ذهن‌آگاهي بر استرس ادراك‌شده و كنترل فشارخون در بيماران ديابتي شهرستان ساري بوده است. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر كارآزمايي باليني با گروه كنترل است كه بر‌روي50 نفر از بيماران مبتلا به ديابت نوع‌2 در كلينيك غدد طوبي شهرستان ساري انجام شد. برنامه آموزشي شامل 10 جلسه هفتگي بوده است. ميزان استرس ادراك‌شده شركت‌كننده‌ها با استفاده از پرسش نامه استرس ادراك‌شده كوهن قبل و بعد از شروع درمان بررسي شد. فشار‌خون شركت‌كننده‌ها نيز قبل و انتهاي مداخله اندازه‌گيري و ثبت شد. يافته‌ها: استرس ادراك‌شده گروه‌آزمايش در پس‌آزمون (55/1±60/11) نسبت‌به پيش‌آزمون (84/1±96/13) كاهش معني‌داري داشته‌است (001/0p=، 293/or=). اما ميانگين نمرات گروه‌كنترل تفاوت معني‌داري نداشته است (619/0p=). ميانگين فشار‌خون گروه ‌آزمايش كاهش معني‌داري داشته ‌است (001/0p=، 183/or=) در صورتي كه ميانگين فشارخون (409/0p=) گروه‌كنترل تغيير معني‌داري نداشته، اما ميانگين آن در گروه‌ آزمايش (89/0±72/10) نسبت‌ به مرحله پيش‌آزمون (04/2±08/13) به طور معني‌داري كاهش داشت (001/0p=، 293/or=). استنتاج: كاهش در نمره استرس و سطوح فشار‌خون در اثر آموزش‌هاي ذهن‌آگاهي به ‌وجود آمده است.

Background and purpose: Mindfulness reduces stress and blood pressure in patients with chronic diseases. The aim of this research was to study the effectiveness of mindfulness on perceived stress and blood pressure control in diabetic patients. Materials and methods: This clinical trial was performed in 50 patients with type-2 diabetes attending Touba Endocrine Clinic, Sari, Iran. They were divided into control (n=25) and intervention (n=25) groups. The training program consisted of 10 weekly sessions. Perceived stress was investigated in participants using Cohen's Perceived Stress Scale before and after the intervention. The levels of blood pressure were recorded before and after the intervention. Results: In experimental group, there was a significant decrease in perceived stress in posttest (11.60 ± 1.55) compared with that in pretest (13.96 ± 1.84) (r=0.293, P= 0.001). But no significant difference was found in the scores of the control group (P= 0.619). The mean blood pressure level showed a significant reduction in case group (r= 0.183, P= 0.001) but it was not significantly different in control group (P=0.409). The mean blood pressure level in experimental group was significantly lower after the intervention (10.72±0.89) compared with that before the intervention (13.08±2.04) (r=0.293, P=0.001). Conclusion: In current study, mindfulness training reduced the perceived stress and levels of blood pressure.