اثربخشي روان درماني چهار عاملي بر افزايش عزت نفس جنسي زنان مبتلا به سرطان پستان

The Efficacy of Four-factor Psychotherapy on Increasing Sexual Self-esteem in Breast Cancer Survivors

مقدمه: ابتلا به سرطان پستان و درمان‌‌هايي كه براي اين زنان صورت ميگيرد، بر عملكرد و صميميت جنسي تاثير مي‌‌گذارد. تعاملات جنسي ناموفق از جمله عواملي هستند كه به تخريب عزت نفس جنسي منجر مي‌‌شوند لذا هدف پژوهش حاضر بررسي اثربخشي رواندرماني چهار عاملي (رابطه درماني، اميد و انتظار درمان، آگاهي افزايي و نظم‌بخشي رفتار) بر ارتقا عزت نفس جنسي و پنج مولفه آن (مهارت و تجربه، جذابيت، كنترل، قضاوت اخلاقي و انطباق‌‌پذيري) در زنان مبتلا به سرطان پستان بود. روش بررسي: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه‌‌آزمايشي با طرح پيش‌‌آزمون- ‌‌پس‌‌آزمون با گروه كنترل و پيگيري 5/2 ماهه بود. جامعه آماري، زنان متأهل مبتلا به سرطان پستان بودند كه در سال 1393 به بيمارستان شهداي تجريش مراجعه داشتند. از اين ميان30 نفر به‌‌صورت در دسترس انتخاب و به‌‌صورت تصادفي در دو گروه 15 نفري آزمايش و كنترل جايگزين شدند ابزار پژوهش پرسشنامه عزت نفس جنسي زنان زينا و اسچوارز (1996) بود كه در مراحل پيش‌‌آزمون، پس‌‌آزمون و پيگيري در دو گروه اجرا شد. برنامه رواندرماني چهار‌‌ عاملي طي 10 جلسه هفتگي90 دقيقه‌اي در گروه آزمايش برگزار گرديد و داده ها با استفاده از تحليل كوواريانس تحليل شدند. يافته‌‌ها: روان درماني چهار‌‌عاملي، عزت نفس جنسي زنان و مولفه‌‌هاي كنترل و قضاوت اخلاقي را افزايش داده و اين اثربخشي تا پيگيري 2/5 ماهه در رابطه با مولفه‌‌هاي كنترل و قضاوت اخلاقي پايدار بوده است. نتيجه گيري: روان درماني چهار‌‌ عاملي، بر افزايش عزت نفس جنسي و دو مولفه كنترل و قضاوت اخلاقي آن در زنان مبتلا به سرطان پستان موثر است.

Introduction: Breast cancer and the type of treatment in these women can affect their sexual function and intimacy. Unsuccessful sexual interaction is one of the factors that lead to low sexual self-esteem. This research aimed at studying the efficacy of four-factor psychotherapy (therapeutic relationship, expectancy to therapy, increasing awareness and behavior regulation) on increasing sexual self-esteem and its five subscales (skill, attractiveness, control, moral judgment and adaptiveness) in breast cancer survivors. Methods: A semi-experimental study was conducted with pre-test/post-test control group design and 2/5 months follow up. The research population included married breast cancer survivors who referred to Shohada-e Tajrish hospital in 2015. The research samples involved 30 survivors who selected available and randomly assigned into two groups of 15, a control group and an experimental group. The research instruments included sexual self-esteem inventory for women (SSEI-W) (1996) that administered to both groups as pre-test, post-test and follow-up. Four-factor psychotherapy program performed in experimental group for 10-weekly 90 minute sessions and data was analyzed using analysis of covariance. Results: four-factor psychotherapy led to significant effect on increasing women sexual self- esteem and control and moral judgment subscales and this significance remained unchanged to the 2/5 months follow-up about control and moral judgment. Conclusion: four-factor psychotherapy is effective on increasing sexual self-esteem and its two subscales (control and moral judgment) on breast cancer survivors.