شبهه‌شناسي فقهي و اصل اولي در قرارداد الكترونيكي

Juridical Doubt-ology and Primitive Principle Regarding Electronic Contracts

قراردادهايي كه در فضاي مجازي منعقد مي‌شوند، به‌رغم حجم گسترده آنها در تجارت‌هاي داخلي و خارجي و داشتن قوانين مخصوص تجارت الكترونيكي هنوز در بسياري از احكام و مواد قانوني از جهت تطبيق با اصول و مباني فقهي و حقوقي دچار نقصان شده است؛ به‌گونه‌اي‌كه خاستگاه برخي شبهات است. بر اين اساس، شناخت موارد شبهه و بررسي فقهي و حقوقي آنها و شناخت اصل اولي فقهي به‌عنوان مسئله‌اي آغازين و اصلي در مواجهه فقهي با قرارداد الكترونيكي است كه موضوع اين مقاله است. دستاورد اين مقاله با هدف ارائه گام‌هايي آغازين در حل مشكلات فقهي و حقوقي در قرارداد الكترونيكي، شناخت انواع شبهات موجود يا ممكن در اين نوع قرارداد است، علاوه بر اينكه با بررسي اصل اولي فقهي در زمينه‌هاي مختلف شبهات، مبنايي براي مطالعات فقهي ارائه مي‌دهد و راهي را در موارد فقدان دليل معرفي مي‌كند؛ از قبيل اصل اولي در موارد شك در مانعيت قالب الكترونيكي و شك در جزئيت يا شرطيت برخي از شروط مفقود در قرارداد الكترونيكي.

In spite of numerous domestic and international trades that are concluded under E-contract's regulations in cyberspace, there are still flaws regarding the conformability of many legal rulings and decrees with juridical principles. Consequently, these imperfections cause some questions. Accordingly, by acknowledging those questions, this article will discuss the primary principle applicable to the E-contracts from a jurisprudential point of view. Some of those probable questions are: what would be the demand of the primary principle if we suspect that the electronically nature of E-contract, or some conditions or components which are absent in the contract, may invalidate it? The outcome of this article acquires a good knowledge about the existing or possible questions in future regarding E-contracts. The main goal of this paper is to grant the first steps in solving legal and jurisprudential problems of this kind of contract. Studying the primary principle will provide a jurisprudential foundation where no other authentic argument could be attained.