اثر عوامل فيزيوگرافي بر ميزان خشكيدگي درختان بلوط (منطقه مورد مطالعه: حوزه آبخيز بارز و شوارز)

The Effect of Physiographic Factors on Sudden Oak Trees Death (Case Study Area: Barz and Shvrs Watershed)

در سال‌هاي اخير پديده خشكيدگي و مرگ و مير درختان در سطوح وسيعي از جنگل‌هاي زاگرس روي داده است. اين مساله گستره جنگل‌هاي بلوط زاگرس را در معرض تهديد قرارداده است. با توجه به نقش مهم درختان در حفظ تعادل اكوسيستم‌هاي جنگلي، شناخت عوامل محيطي تاثير گذار بر خشكيدگي درختان بلوط از اهميت زيادي برخوردار است. در اين مطالعه با هدف ارزيابي اثر عوامل فيزيوگرافي بر خشكيدگي درختان بلوط در منطقه جنگلي بارز (جنوب استان چهارمحال و بختياري) رابطه ارتفاع از سطح دريا، شيب منطقه، جهت دامنه، نوع خاك و تيپ غالب جنگل مورد بررسي قرار گرفت. لذا تمامي اطلاعات مذكور بصورت لايه‌هاي اطلاعات در محيط GIS آماده‌سازي و تحليل شد. نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه شرايط فيزيوگرافي رويشگاه رابطه معني‌داري با پديده خشكيدگي درختان بلوط دارد، به‌شكلي كه با افزايش ارتفاع از سطح دريا پديده خشكيدگي درختان وقوع كمتري داشته و بيشترين خشكيدگي در دامنه‌هاي شمالي و مناطق مسطح و كمترين آن در دامنه‌هاي جنوب شرقي وقوع پيدا كرده است. مقايسه دو تيپ پوششي بلوط و بلوط- بنه اختلاف معني‌داري در ميزان خشكيدگي درختان بلوط را نشان نداد. رابطه درصد خشكيدگي با ويژگي هاي درختان سرپا نشان داد كه هرچه اندازه درخت بزرگتر باشد، درصد خشكيدگي بيشتر است و از بين پارامترهاي ساختاري درختان مورد بررسي قوي‌ترين رابطه مربوط به قطر تاج بود.

Persian oak (Quercus brantii) defoliation and dieback is becoming a widespread problem in Zagros forests. The people who are living in vicinity are receiving this landscape signal and its terrible consequences.In this situation, therefore,an up-to-date careful watch over tree attitudes has to be a routine practice. Airborne digital imagery and remote sensing methods are the favorite choices to avoid costly, time-consuming and tedious field methods. Moreover, it has already been shown that forest health can easily be detected with appropriate radiometric and high spatial resolution methods. In summer 2014, I used data from ETM+ sensors of LandSat-8 satellite on wilting oak forests in Barz-Showarz aria in Central Zagros. All tree and stand dimentions, from topographic records to defoliation differentiation in every crown direction. There were more defoliated trees on high altitudes, mostly south slope faces, colluvial soils and pure oak forests. Reverse correlation were also detected between tree height, dbh and crown diameter with dieback percentage.