تعيين پتانسيل توليد اراضي براي گندم در مناطق گتوند و شوشتر استان خوزستان

Determination of land Production Potential for Wheat in Gotvand and Shoustar Areas, Khuzestan Province

پتانسيل توليد اراضي براي تامين مواد غذايي بشر بخصوص گندم محدود است و بستگي به عوامل محيطي مؤثر بر توليد از قبيل اقليم، زمين نما، خاك و مديريت دارد. در اين تحقيق به مرور و بررسي اين عوامل و ارائه راهكارهايي براي شناخت محدوديت­هاي اين عوامل و نقش آنها بر توليد پرداخته شد. مناطق مورد مطالعه شامل دشت ميان آب شوشتر و دشت عقيلي گتوند از استان خوزستان مي­ باشند. براي تعيين پتانسيل توليد اراضي از مدل رشد فائو و روش ارزيابي تناسب اراضي پارامتري استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه پتانسيل توليد اراضي در منطقه ميان آب براي گندم آبي از 933 تا 6023 كيلوگرم در هكتار و براي منطقه گتوند از 2454 تا 6687 كيلوگرم در هكتار متغير است و كاهش عملكرد بعلت عوامل محدود كننده از قبيل محدوديتهاي آهك، زهكشي، شوري و قليائيت است. پتانسيل توليد اراضي در منطقه ميان آب يا عملكرد پيش بيني شده گندم آبي در شرايط فعلي با عملكرد مشاهده شده زارع مقايسه گرديد و ضريب همبستگي آنها 0.77 است كه اين نشان مي­دهد مدل تهيه شده با شرايط منطقه تطابق خوبي دارد و همبستگي خوبي بين دو عملكرد وجود دارد. و براي منطقه گتوند نيز پتانسيل توليد اراضي براي گندم آبي با عملكرد گندم آبي توسط زارع مقايسه گرديد و همبستگي بالايي با ضريب تشخيص 0/80 را نشان داد كه دلالت بر اين دارد كه مدل پيش بيني محصول در هر دو منطقه تطابق خوبي با عملكرد گندم آبي دارد. و نشان دهنده صحت مدل در تخمين عملكرد محصول است. علت عملكرد بيشتر گندم آبي در گتوند نسبت به شوشتر، شوري پايين در منطقه گتوند مي­باشد.

Production potential of land for human food, especially wheat supply is limited and depends on environmental factors affecting production, such as climate, soil, landscape, and management. This paper examines these factors and provides guidelines for understanding the limitations of these factors and their role in the production were also investigated. The study area were in Aghili plain of Gotvand and Mianab plain of Shooshtar in Khuzestan. The result showed that land production potential for irrigated wheat in mian ab from 933 to 6023 kg/ha and for Gotvand is 2254 to 6687 kg/ha. The main soil limiting factors in both area were salinity, alkalinity, drainage and calcium carbonate limitations. predicted yield were compared with farmer wheat yield in both areas and showed coefficient factor equal 0.80 for Gotvand and 0.77 for Shoushtar. That means model can predict farmer yield with 80 percent in Gotvand and 77 percent of accuracy for Shoushtar.The reason of higher wheat yield in Gotvand to shoushtar is because of lower salinity limitations in Gotvand area.